Stationsgebied e.o.

5.1 Bestaande situatie

Het plangebied heeft een heldere functionele structuur. Het plangebied zelf kenmerkt zich door de aanwezigheid van infrastructuren met een grote schaalgrootte. Deze infrastructuren bestaan uit het stationsgebied met daarin het station Maassluis aan de spoorlijn Rotterdam-Hoek van Holland en de stadsontsluitingsweg Laan 1940-1945, met een zijtak (de Deltaweg) naar het veer Maassluis-Rozenburg.

De infrastructurele elementen verdelen het plangebied in woonwijken: de Taanschuurpolder, de Oranjewijk en 't Hoofd. Door de ligging en de verschillende bouwperioden, zijn deze woonwijken divers van opzet en karakter. In dit hoofdstuk worden de diverse gebiedsdelen van dit bestemmingsplan, de Taanschuurpolder, de Oranjewijk, 't Hoofd en het Stationsgebied, besproken.

Taanschuurpolder

Ligging
De Taanschuurpolder ligt tegen de binnenstad van Maassluis aan en wordt omsloten door de wegen Laan 1940-1945, de Zuiddijk en de Fenacoliuslaan.

Ruimtelijke structuur
De woningen aan de Zuiddijk en de Fenacoliuslaan zijn uit het begin van de vorige eeuw, evenals de woningen aan de Piet Heinstraat en de M.H. Trompstraat. Deze, voornamelijk eengezinswoningen, bestaan over het algemeen uit 2 tot 3 bouwlagen, waarvan de bovenste laag een kap of een terugliggende bouwlaag is. Aan het Fenacoliusplein bevindt zich een school uit dezelfde periode. Deze basisschool heeft naast het schoolgebouw ook een gymnastieklokaal aan het Fenacoliusplein.

De rest van de wijk behelst de jaren-70 nieuwbouwwijk, die destijds is gebouwd op het voormalig bedrijfsterrein van Van Toor/De Neeff. In dit gedeelte van de wijk liggen zowel eengezinsrijwoningen als meergezins gestapelde woningen. De meergezinswoningen bestaan over het algemeen uit bouwblokken van 3 tot 4 bouwlagen. De meeste hiervan zijn afgedekt met een kap.

De eengezinswoningen hebben 3 lagen, ook deze woningen zijn afgedekt met een kap. Kenmerkend voor dit deel van de wijk is dat de woonblokken allen eenzelfde soort architectuur hebben; zowel de eengezinswoningen als de meergezinswoningen hebben eenzelfde uitstraling.

Het gebied kenmerkt zich door doodlopende straten en openbare pleintjes. De wijk heeft hierdoor veel openbare ruimte. Veel van de openbare ruimte is ingericht als parkeerplaats. Hier en daar bevinden zich groenperken met bomen en speelveldjes. Er is echter weinig structureel groen aanwezig in de Taanschuurpolder. Langs de Johan Evertsenlaan en de Laan 1940-1945 loopt een singel, waardoor de wijk naar buiten een groen aanzicht krijgt. Op de hoek van de Zuiddijk en de Laan 1940-1945 staat de molen 'De Hoop'. Deze molen heeft een grote landschappelijke waarde en is een markant punt in de stad Maassluis.

Oranjewijk

Ligging
De Oranjewijk wordt omsloten door de Prinses Julianalaan, de Laan 1940-1945 en de spoorlijn Rotterdam-Hoek van Holland.

Ruimtelijke structuur
De Oranjewijk heeft een duidelijke tweedeling. Het noordelijk deel van de wijk bestaat uit een woongebied, het zuidelijk deel bestaat uit een park en de begraafplaats. De karakteristieken van beide delen zijn daardoor ook verschillend: stedelijk en compact in het noorden, open en groen in het zuiden.

De Oranjewijk is een woonwijk met woningen uit de jaren '30 en '40 van de vorige eeuw. De woningen in de Oranjewijk zijn voornamelijk rijwoningen. Aan de randen van het plangebied, aan de Prinses Julianalaan en de Prinses Beatrixlaan, staan ook vrijstaande en twee-onder-een-kapwoningen. Het woongebied van de Oranjewijk heeft een rationele, rechte verkaveling, bestaande uit 5 straten. Wel zit in enkele straten een kleine knik.

Aan de zuidzijde van Oranjewijk bevinden zich het Prinses Beatrixplantsoen en de Algemene Begraafplaats. In het Prinses Beatrixplantsoen ligt ook het rouwcentrum.

De groene elementen in het zuiden van de Oranjewijk lopen over in de parkzone aan de oostzijde van de Prinses Julianalaan en het buitengebied van de Aalkeetpolder.

't Hoofd

Ligging
't Hoofd ligt ten zuiden van de spoorlijn Rotterdam-Hoek van Holland en wordt verder omsloten door het water aan de zuid- en oostzijde en het bedrijventerrein van Key en Kramer aan de westzijde.

Ruimtelijke structuur
't Hoofd is een buurt met overwegend oudere woningen uit het begin van de vorige eeuw. De woningen zijn nagenoeg allemaal rijwoningen en bestaan uit 2 tot 3 lagen. Het merendeel van de woningen is afgedekt met een kap.

Door het smalle profiel van de straten in 't Hoofd is er weinig openbare ruimte in de woonwijk. Hier tegenover staat wel dat langs de randen van de wijk veel openbare ruimte is te vinden. De Deltaweg ligt binnen een grote groene band, waarin ook speelveldjes liggen. Dit groen gaat over in het dijktalud ten zuiden van het bedrijventerrein. Tevens is er aan de Burgemeester de Jonghkade en de Burgemeester van der Lelykade veel open ruimte, die als verkeersgebied is ingericht. Een grootschalig element in de openbare ruimte is het Veerplein in het zuiden van het plangebied. Vanaf hier vertrekt de veer naar Rozenburg.

Stationsgebied

Ligging
Het stationsgebied omvat het station Maassluis en het spoor Rotterdam-Hoek van Holland. Het gebied wordt begrensd door de Laan 1940-1945 en de Oranjewijk aan de noordzijde en het bedrijventerrein van Key en Kramer aan de zuidzijde.

Ruimtelijke structuur
Het station Maassluis heeft twee sporen, het station bestaat uit een perron met een gebouwtje en een overkapping en een kiosk aan het Stationsplein. Het spoor wordt geflankeerd door een groene bufferzone tussen het spoor en de aangrenzende gebieden. Tevens liggen tegen het spoor garageboxen die bereikbaar zijn via de Stationsweg. Door deze brede zone werkt het spoor als een barrière tussen het gebied aan de Nieuwe Waterweg en de rest van het plangebied. De Deltaweg is de enige verbinding tussen deze twee gebieden.

5.1.1 Welstand

In de Welstandsnota wordt het merendeel van het plangebied aangeduid als beheersgebied. Plannen die afwijken van de omgevingskarakteristieken moeten worden getoetst op welstandsniveau 2 (reguliere welstandgebieden). Binnen het plangebied zijn ook een aantal gebieden aangemerkt als welstandsvrij. Het gaat hierbij om gebieden die niet of nauwelijks zichtbaar zijn vanaf de openbare weg. Binnen het plangebied gaat het hier om de binnenste bouwblokken van de wijk 't Hoofd en de bouwblokken van de Oranjewijk.

De Burgemeester de Jonghkade en de Burgemeester van der Lelykade zijn gevoeligere gebieden, hier geldt dan ook dat plannen die afwijken van de omgevingskarakteristieken moeten worden getoetst op welstandsniveau 1. Dat wil zeggen dat ingrepen zorgvuldig moeten worden beoordeeld, omdat het gebieden zijn die een bijzondere cultuurhistorische, landschappelijke, stedenbouwkundige of architectonische karakteristiek hebben.

5.1.2 Cultuurhistorie en monumenten

In het plangebied bevinden zich drie beeldbepalende en monumentale gebouwen. De eerste is het Rijksmonument de molen 'De Hoop' op de hoek van de Laan 1940-1945 en de Zuiddijk. Deze stellingmolen van circa 28m is een Korenmolen uit vermoedelijk de 16eof de 17e eeuw. Deze molen is in 1970 grootschalig gerenoveerd en in de jaren daarna hebben nog diverse renovaties plaatsgevonden.

De andere twee gebouwen zijn gemeentelijke monument. Het ene gemeentelijk monument betreft de school aan het Fenacoliusplein. Deze school uit de jaren '30 heeft een hoogte van circa 12 m en heeft 2 lagen met een kap. Het andere gemeentelijke monument betreft het pand aan de Burgemeester de Jongkade 19. Dit pand bestaat uit 2 lagen met een kap.

Archeologische waarden
In het plangebied bevinden zich enkele gebieden met archeologische waarden. Om de zorgvuldigheid van de omgang met archeologische waarden overeenkomstig het doel van het Verdrag van Valetta te waarborgen, wordt in het bestemmingsplan met het oog hierop op de desbetreffende gronden de dubbelbestemming archeologisch waardevol gebied gelegd.

Voor een uitvoerige analyse van de archeologische aspecten in het plangebied wordt verwezen naar paragraaf 7.12.

5.1.3 Molenbiotoop

In het plangebied ligt de molen 'De Hoop'. Deze molen is gelegen op de hoek van de Zuiddijk met de kruising met de Laan 1940-1945. Dit is een stellingmolen en heeft een grote landschappelijke waarde. Gelet op de eisen die aan de molenbiotoop worden gesteld zijn binnen een straal van 400 m beperkingen ten aanzien van de hoogte van bebouwing en beplanting gelegd. Het Stationsgebied e.o. betreft een consoliderend plan dat geen hogere bebouwing toe staat dan thans is gerealiseerd, zodat de belangen van de molenbiotoop niet worden geschaad.