St. Jacobskerk e.o.

3.3 Ruimtelijk beleid

3.3.1 Rijksbeleid

Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte

Op 13 maart 2012 is de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte van het Ministerie van Infrastructuur en Ruimte van kracht geworden. De structuurvisie vervangt verschillende nota's, waaronder de Nota Ruimte, de Structuurvisie Randstad 2040 en de Nota Mobiliteit. De visie schetst de doelen, belangen en opgaven van het Rijk tot 2028 en de ambities tot 2040. Uitgangspunt is de ruimtelijke ordening zoveel mogelijk over te laten aan gemeenten en provincies (decentraal, tenzij), minder nationale belangen te benoemen, en eenvoudigere regelgeving toe te passen. De nationale belangen die worden benoemd betreffen de internationale concurrentiepositie, het gebruik van de ondergrond, het behouden en versterken van vervoer- en transportsystemen, de milieukwaliteit, de waterveiligheid en zoetwatervoorziening en behoud en versterken van natuur en cultuurhistorische waarden. De structuurvisie raakt geen van de belangen die in het bestemmingsplan St. Jacobskerk e.o. worden afgewogen.

Besluit algemene regels ruimtelijke ordening

De Wet ruimtelijke ordening geeft aan de regering de mogelijkheid om bij algemene maatregel van bestuur (AmvB) regels te geven waarmee gemeenten bij de vaststelling van bestemmingsplannen rekening moeten houden. Het gaat daarbij niet alleen om procedureregels maar ook om de inhoud van bestemmingsplannen.

Op 30 december 2011 is het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro) in werking getreden (Stb. 2011, 391). Bij het vaststellen van bestemmingsplannen, wijzigings- of uitwerkingsplannen maar ook bij projectuitvoeringsbesluiten (Crisis- en herstelwet) moeten gemeenten rekening houden met het Barro.

Een aantal projecten dat de regering van Rijksbelang vindt, wordt met het Barro dwingend geborgd in bestemmingsplannen of in andere ruimtelijke plannen van lagere overheden. De projecten worden benoemd en middels digitale kaarten ingekaderd. Per project worden regels gegeven waaraan bestemmingsplannen moeten voldoen.

Voor Den Haag zijn de binnen de gemeente gelegen militaire terreinen met de daarbij behorende zend- en ontvangstinstallaties, en het Kustfundament van belang.

Volgens het Barro zijn er in het bestemmingsplan St. Jacobskerk e.o. geen projecten van Rijksbelang aanwezig waarmee bij de vaststelling van dit plan rekening moet worden gehouden.

3.3.2 Provinciaal beleid

In de Wet ruimtelijke ordening is geregeld dat Provinciale Staten via de Provinciale Verordening regels stellen over de inhoud, toelichting of onderbouwing van bestemmingsplannen, projectbesluiten en beheersverordeningen.

Op 2 juli 2010 zijn de Provinciale Structuurvisie "Visie op Zuid-Holland" en de provinciale "Verordening Ruimte" vastgesteld. De kern van Visie op Zuid-Holland is het versterken van samenhang, herkenbaarheid en diversiteit binnen Zuid-Holland. Dit draagt bij aan een goede kwaliteit van leven en een sterke economische concurrentiepositie. Duurzame ontwikkeling en klimaatbestendigheid zijn belangrijke pijlers. Dit wil Zuid-Holland bereiken door realisering van een samenhangend stedelijk en landschappelijk netwerk. Goede bereikbaarheid, een divers aanbod van woon- en werkmilieus in een aantrekkelijk landschap met ruimte voor water, landbouw en natuur, zijn daarin kenmerkende kwaliteiten.

Visie op Zuid-Holland is opgebouwd uit vijf integrale hoofdopgaven, namelijk:

• aantrekkelijk en concurrerend internationaal profiel;
• duurzame en klimaatbestendige deltaprovincie;
• divers en samenhangend stedelijk netwerk;
• vitaal, divers en aantrekkelijk landschap;
• stad en land verbonden.

Het bestemmingsplan St. Jacobskerk e.o. komt overeen met het provinciale beleid zoals verwoord in Provinciale Structuurvisie en Verordening.

3.3.3 Regionaal beleid

Op 16 april 2008 heeft het algemeen bestuur van het Stadsgewest Haaglanden het Regionaal Structuurplan Haaglanden 2020 (hierna: RSP) vastgesteld. Het RSP is een integraal plan voor:

• de ruimtelijke ontwikkeling van Haaglanden
• het kader voor het regionale beleid op het gebied van milieu, groen, mobiliteit, wonen en economie;
• lokale plannen, zoals bestemmingsplannen.

Het RSP kijkt naar 2020 (en soms 2030) en omvat de grote lijnen voor de ambities en ontwikkelingen op verschillende terreinen.

Voor Den Haag /dit bestemmingsplan hebben vooral de volgende regionale prioriteiten hun doorwerking gekregen.

• het faciliteren van internationale bedrijven en instellingen in de Internationale Zone en in het bijzonder het World Forum in Den Haag;
• intensief ruimtegebruik van stedelijke wijken.

Voor de verschillende beleidssectoren worden de gemeentelijke programma's gemonitord en periodiek binnen Haaglanden op elkaar afgestemd. Dit geldt men name voor Kantoren, bedrijventerreinen, leisurevoorzieningen en detailhandel.

Het bestemmingsplan St. Jacobskerk e.o. is in overeenstemming met het regionaal beleid zoals verwoord in het Regionaal Structuurplan Haaglanden 2020.

3.3.4 Gemeentelijk beleid

3.3.4.1 Structuurvisie Den Haag 2020

Op 17 november 2005 heeft de gemeenteraad van Den Haag de Structuurvisie Den Haag 2020 vastgesteld: de toekomstvisie van Den Haag op de ruimtelijke ontwikkeling van de stad in regionaal perspectief tot het jaar 2020. De ambitie is om van Den Haag een 'Wereldstad aan Zee' te maken door de sterke kwaliteiten van Den Haag te benutten: een internationale stad, een stad aan zee, een multiculturele stad en een monumentale residentie.

De structuurvisie gaat uit van een lichte groei van het aantal inwoners (nu ca. 500.000) en een groei van het aantal arbeidsplaatsen in 2020. Dat betekent dat er ca. 40.000 woningen moeten worden toegevoegd in de bestaande stad, door verdichting. In de structuurvisie wordt de Wéreldstad aan Zee vorm gegeven door ontwikkelingen in vijf kansenzones (het Centrum, de Lijn 11-zone, de Internationale Kustzone, de Vliet/A4-zone en de Schakelzone Lozerlaan).

3.3.4.2 Agenda voor de Haagse Verdichting

De 'Agenda voor de Haagse Verdichting' is op 28 mei 2009 door de gemeenteraad vastgesteld. De agenda is een thematische uitwerking van de Structuurvisie en dient als leidraad voor de binnenstedelijke verdichting in Den Haag tot 2020. Door middel van verdichting kan de bevolkingsgroei binnen het bestaande stedelijke gebied opgevangen worden. Daarnaast kan verdichting worden aangegrepen om de stedelijke kwaliteit van Den Haag te versterken.

De Haagse Verdichting houdt in dat - voor zover mogelijk - invulling wordt gegeven aan:

• optoppen van gebouwen (dakopbouwen);
• verruiming van mogelijkheden voor bouwen van aan- en bijgebouwen;
• functiewijziging (ombouwen van kantoorgebouwen naar woningbouw);
• dubbel grondgebruik.

Verdichting kan plaatsvinden door dakopbouwen op de bestaande woongebouwen toe te staan. Zodoende wordt een alternatief voor het verhuizen naar elders geboden, en kunnen zittende bewoners gebonden worden aan de wijk. Een extra bouwlaag / dakopbouw levert een bijdrage aan de binnenstedelijke verdichtingsopgave door toevoeging van bouwvolume daar waar dat wenselijk, mogelijk en verantwoord is. In dit bestemmingsplan is geen regeling voor extra bouwlagen opgenomen; in dit plangebied zijn geen dakopbouwen toegestaan.

3.3.4.3 Binnenstadsplan Den Haag 2010-2020

Het Binnenstadsplan Den Haag 2010-2020 richt zich op een complete binnenstad op het gebied van ruimte, economie, cultuur, sfeer en beleving. De samenhang en mix van functies maakt een binnenstad specifiek. Het Binnenstadsplan heeft de status van een visie- en beleidsdocument en vormt de basis voor een uitvoeringsprogramma. Het plan is het ontwikkelingskader voor de verschillende gebieden in de Haagse binnenstad.

Daarbij zijn vijf speerpunten geformuleerd. Deze vijf speerpunten zijn een gezamenlijke opgave voor gemeente en marktpartijen:

• Wonen: De woonfunctie van de binnenstad is nog beperkt en moet aanzienlijk versterkt worden. Hiermee wordt de levendigheid op straat vergroot en worden meer bestedingen aan de binnenstad gebonden. Het versterken van de woonfunctie vraagt om het toevoegen van woningen, maar ook om het verbeteren van het woonklimaat in de binnenstad.
• Cultuur: Cultuur is al een sterk punt in de binnenstad. Dit verder uitwerken en uitbouwen kan de aantrekkingskracht van de binnenstad verder vergroten. Om de binnenstad in het komende decennium ook cultureel echt goed op de kaart te zetten, hangt veel af van de stuwkracht van het Cultuurforum en de ambitie voor Culturele Hoofdstad 2018.
• Winkels/horeca/toerisme: Den Haag wil “beste winkelstad” worden, het culinaire profiel versterken en in combinatie met de kust het verblijfstoerisme versterken. Hiervoor is nog veel werk aan de winkel. Denk aan de ontwikkeling van een echte publiekstrekker (bijv. Huis van de Democratie & Rechtspraak) en spraakmakende impulsen voor het winkelapparaat (Grote Marktstraat internationale winkelboulevard).
• Sfeergebieden en oriëntatie: De afgelopen jaren zijn de sfeergebieden bij het werken aan de binnenstad een sterk leidend concept gebleken. Voor het Binnenstadsplan 2010-2020 wordt dan ook aan het principe van de sfeergebieden vastgehouden en wordt dit verder handen en voeten gegeven. Binnen de grenzen van dit bestemmingsplan vallen de sfeergebieden Hofkwartier en Winkelkern. De pleinen Kerkplein-Groenmarkt en Buitenhof scheiden het Hofkwartier van de Winkel Kern:
  • 1. In het Hofkwartier wonen meer mensen boven winkels dan in de andere gebieden in de binnenstad. Het is ook een gebied met veel horeca. Het is een sfeergebied met historische straatjes en exclusieve winkelstraten. De bezoeker kan er dwalen door knusse straatjes en het werkpaleis van Koningin Beatrix bewonderen. De Paleistuin is een groene oase in de binnenstad. Dit zorgt ervoor dat dit gebied echt een eigen sfeer heeft. De volgende kenmerken zijn karakteristiek voor het Hofkwartier: exclusief shoppen in Hoogstraat-Noordeinde-Plaats, koninklijke uitstraling Paleis Noordeinde, voorplein Noordeinde, paleistuin, luxe uitstraling, intimiteit, cultuurhistorie, trendy en chique aanbod in het Hofkwartier', authentieke sfeer. Beleid is erop gericht de diversiteit van het aanbod verder te verhogen, waarbij luxe kwaliteit een aandachtspunt is. Ook het betrekken van de Paleistuin bij de binnenstad en het aantrekkelijker maken van het pleintje voor het Paleis en het 'Torenpleintje' zijn belangrijk. Om dit gebied aantrekkelijker te maken is meer aandacht voor geconcentreerd bezoekersparkeren gewenst.
  • 2. De Winkel Kern heeft de volgende kenmerken: Shopwalhalla gericht op een breed publiek, hoogste druktebeeld, hier lopen de meeste mensen, internationale winkelketens, compactheid, verdichting en schaalvergroting, Grote Marktstraat: internationale winkelboulevard met de grote warenhuizen. Verbetering van de routing binnen de Winkel Kern is gewenst, zoals het opnieuw inrichten van de Grote Marktstraat. Ook is er behoefte om de uitstraling en veiligheidsbeleving te vergroten.
• Marketing en communicatie: De bekendheid met en het imago van de binnenstad van Den Haag versterken, zowel bij consumenten (ook niet-bezoekers) als investeerders, is dé marketing-opgave. De marketing van de binnenstad wordt verder uitgebouwd en geïntensiveerd en beter aangesloten op de marketing van de hele stad.

Het Binnenstadsplan heeft een tijdsspanne van tien jaar. De doelstellingen worden omgezet in een vierjaarlijkse Uitvoeringsagenda Binnenstad. Ook zijn er jaarlijkse voortgangsrapportages, inclusief een activiteitenoverzicht.

3.3.4.4 Plan van Aanpak Hofkwartier

Het Hofkwartier is de oudste wijk van de stad met nog smalle kronkelende straatjes die een en al historie uitademen. Het Hofkwartier is een organisch gegroeid en gemengd gebied waar wonen, winkelen en werken samen zorgen voor een altijd levendige sfeer van intimiteit, authenticiteit en creativiteit in een historische setting. De balans tussen wonen, winkelen en werken maakt het Hofkwartier uniek, maar het is een kwetsbaar evenwicht: het gebied wint aan populariteit, maar staat tegelijkertijd onder druk. Het verloop onder ondernemers is groot, leeggekomen panden blijven soms lang leeg staan en nieuwe invulling past niet altijd bij het karakter van het Hofkwartier.

Met het Plan van Aanpak Hofkwartier (2009, RIS 164931) wil de gemeente in nauwe samenwerking met ondernemers, bewoners en Bureau Binnenstad werken aan de versterking van dit (winkel)gebied. Het Hofkwartier is een van de parels in de Haagse binnenstad, maar is nog te weinig ontdekt en kent daardoor te weinig bezoekers. Met het Plan van Aanpak wordt beoogd de eigen identiteit van het Hofkwartier te versterken en worden maatregelen voorgesteld op het gebied van openbare ruimte, winkel- en horeca-aanbod, marketing, organisatieversterking en BIZ (Bedrijven InvesteringsZone). Hiermee moet de doelstelling voor het Hofkwartier worden bereikt: wonen, winkelen en werken in perfecte harmonie.