| Plan: | Binnenstad 2012 |
|---|---|
| Status: | vastgesteld |
| Plantype: | bestemmingsplan |
| IMRO-idn: | NL.IMRO.0503.BP0014-2001 |
De openbare ruimte is de drager van de historische binnenstad en kent grachten, straten, pleinen, stegen enzovoort. De grachten en hun kenmerkende bruggen zijn geliefde foto onderwerpen voor toeristen. De grachtenstructuur - lange doorgaande grachten van noord naar zuid, kortere grachten van oost naar west - is karakteristiek voor Delft en laat de historische opbouw leven. Een uitvoerige beschrijving van de ontstaansgeschiedenis is te vinden in hoofdstuk 4, de Ruimtelijke opzet.
In de binnenstad zijn slechts enkele grotere aaneengesloten groengebieden te vinden, allen aan de noordzijde: het Kalverbos, Koningsplein - Nieuwe Plantage, de (partculiere) Wallertuin en wat minder prominent het Oostplantsoen. Ook de Doelentuin kan niet onvermeld blijven. Niet onverwacht is de binnenstad behoorlijk versteend. De boomstructuren langs de grachten spelen een belangrijke rol bij de groenbeleving.
Delft is een grachtenstad, met de Oude Delft als oudste gegraven water. De harde kades met voornoemde boomstructuren, de dwarsgrachten (o.a. Rietveld, Vlamingstraat) met kades slechts iets boven het waterpeil maar ook de gedempte grachten als Burgwal en Nieuwe Langendijk, samen bepalen zij de beeldkwaliteit van de openbare ruimte. De inrichting van de openbare ruimte is met name in het coalitieakkoord van het voorgaande gemeentebestuur hoog op de agenda gezet. Dit heeft geleid tot het opstellen van de 'Visie openbare ruimte'.
Het beleid voor de kwaliteit, inrichting en het beheer van de openbare ruimte is vastgelegd in het gemeentelijk beleidsstuk 'Visie openbare ruimte' uit 2009. De visie ziet het openbaar gebied en met name het openbaar gebied in de binnenstad als visitekaartje van de stad. Het is de ruimte waarin een ieder zich vrij kan verplaatsen en de stad kan beleven. Tegelijkertijd is het de ruimte waarin ontmoetingen en culturele evenementen plaatsvinden. Meer nog dan de binnenstad als geheel is de openbare ruimte in de binnenstad 'de huiskamer' van de stad. Deze ruimte is van iedereen, maar tegelijkertijd van niemand, wat een spanningsveld vormt voor de kwaliteit ervan. Als beheerder heeft de gemeente haar visie op de openbare ruimte vastgelegd in dit document, waarin zij duidelijke keuzes maakt. De visie heeft betrekking op alle vrij toegankelijke buitenruimte van de gemeente Delft: stegen, straten, singels, grachten, wegen, plantsoenen, pleinen, parken, (sport)velden en watergangen.
De visie kent enerzijds een uitvoeringsstrategie om de kwaliteit van de openbare ruimte actief te verbeteren. Tegelijkertijd vormt de visie een toetsingskader bij ontwikkelingen in de openbare ruimte.
De uiteindelijke doelstelling van het bovengenoemde beleid is een kwalitatief hoogwaardig en samenhangende inrichting van de openbare ruimte. In het verlengde van de ruimtelijke structuurvisie zijn hoofdopgaven uitgesproken binnen de thema's duurzaam, verbonden en dynamisch. Op het gebied van duurzaamheid zijn enkele voorbeelden het integraal ontwerpen, een hoge mate van toegankelijkheid, een veilige inrichting en ruimte voor ecologische netwerken. Als uitwerking van het thema 'verbonden' wordt gericht op een duidelijke hiërarchie van routes, het slechten van fysieke barrières en het voorkomen van een overvloed aan obstakels in het straatbeeld. Op het gebied van dynamiek zijn enkele voorbeelden het bieden van ruimte voor spelen en recreëren, het adopteren en participeren bij de inrichting en het beheer en het bieden van centrale plekken voor culturele evenementen. Bij grootschalige ontwikkelingen zoals de Spoorzone, kunnen dit soort opgaven direct worden opgepakt. Voor het overige zullen de opgaven aan de hand van het reguliere beheer moeten worden uitgevoerd.
Deze opgaven en de andere opgaven uit de Visie openbare ruimte worden met het bestemmingsplan niet direct verwezenlijkt, maar door een globale bestemmingslegging voor het openbaar gebied, biedt het plan wel de ruimte om de visie en het bijbehorende uitvoeringsprogramma ten uitvoer te brengen. In beginsel wordt daarom een algemene verkeersbestemming voorgestaan, waarbij een onderscheid gemaakt kan worden in het gebied voor doorstromend verkeer en het verblijfsgebied. Om bepaalde waarden uit de Visie openbare ruimte direct te verankeren worden beeldbepalende en structurerende groenpartijen en de karakteristieke watergangen als zodanig bestemd. Voor cultuurhistorisch waardevolle elementen van de openbare ruimte, zoals bepaalde groenpartijen of straatinrichtingen, wordt een beschermde regeling opgenomen.
In een stadscentrum wordt de openbare ruimte intensiever dan in andere stadsdelen benut voor ontmoetingen en culturele evenementen. De horecagelegenheden hebben hier hun terrassen en, in het water, hun terrasboten. Voor dit - gewenste! - gebruik gelden regels. Deze passen niet in een bestemmingsplan maar worden in specifieke verordeningen vastgelegd. Op dit moment zijn die verordeningen in ontwikkeling. Het streven is naar eenvoudige en eenduidige regels die handhaven mogelijk maken. Indien gereed zal de op te stellen terrassenkaart in deze toelichting worden opgenomen.
De gemeente werkt aan het verbeteren van de kwaliteitsketen en kwaliteitsborging. Daartoe wordt een kwaliteitskamer in het leven geroepen die eerder dan de Commissie Welstand en Monumenten plannen op kwaliteit kan toetsen. Anders dan bij de commissie zullen ook ingrepen in de openbare ruimte aan de kwaliteitskamer worden voorgelegd. Op deze manier wordt vanuit de gemeente antwoord gegeven op de veel gehoorde klacht over verrommeling van de openbare ruimte.
Het bestemmingsplan voegt inhoudelijk geen nieuwe elementen aan toe aan de visie op de openbare ruimte. Het biedt door een globale bestemmingslegging wel de ruimte om de bestaande visie ten uitvoer te brengen en het legt bepalende structuren en cultuurhistorische waarden in de openbare ruimte specifiek vast.