Zaanse Schans e.o.

5.4 Waterparagraaf

De waterparagraaf heeft betrekking op oppervlakte- en afvalwater.

5.4.1 Organisatie

Het rijk draagt zorg voor landelijke regel- en wetgeving voor waterhuishoudingen en heeft het hoofdsysteem van de Nederlandse waterhuishouding in beheer. Het algemeen toezicht op de waterhuishouding berust bij de provincie Noord-Holland. Het waterkwaliteitsbeheer en -kwantiteitsbeheer wordt uitgevoerd door het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, evenals het beheer van de waterkeringen. Als beheerder zijn zij verantwoordelijk voor de veiligheid tegen overstromingen. Het rioolbeheer wordt uitgevoerd door de gemeente Zaanstad.

5.4.2 Waterstructuur

Het plangebied ligt in verschillende waterhuishoudkundige eenheden. Het overgrote deel ligt in de Kalverpolder. De Zaan is onderdeel van de Schermerboezem. De Lagedijk (in het zuidwestelijke deel van het plangebied) is de kering tussen de Schermerboezem en de Polder Westzaan.

5.4.3 Waterkeringen

De boezemwaterkeringen tussen de Schermerboezem en de Kalverpolder liggen langs en onder de Kalverringdijk, de D. Sonoyweg, door Haaldersbroek, onder de Braakdijk en onder en langs het fietspad aan de overzijde van de Westerringdijk. De polderkering tussen de Polder Enge Wormer en de Kalverpolder heeft als straatnaam de Enge Wormerringdijk.

In de Keur worden voor de waterkeringen twee zones aangegeven, het waterstaatswerk en de beschermingszone. Beide moeten de waterkerende functie van de huidige dijk waarborgen. Binnen deze zoneringen gelden verboden ten aanzien van verschillende activiteiten. Deze verboden zijn beschreven in artikel 15 en artikel 16 van de Keur. Binnen de grenzen van het waterstaatswerk zijn alle activiteiten aan de Keur onderhevig; in de beschermingszone geldt dit voor bepaalde activiteiten, zoals het doen van ontgrondingen.

In het Beheersplan Waterkeringen wordt de vrijwaringszone genoemd, welke dient ter bescherming van de ruimte die nodig is voor toekomstige dijkversterking. Hierbij geldt onder andere dat onbebouwde dijkstrekkingen, onbebouwd dienen te blijven.

Met de drie zones en de beperkingen die per zone toepassing zijn, dient rekening gehouden te worden bij het ontwikkelen van het inrichtingsplan.

Waterstaatswerk en beschermingszones ten behoeve van bestemmingsplan Zaanse Schans e.o.

5.4.4 Oppervlaktewater

Het waterpeil in de Kalverpolder is NAP-1.17m. In de polder zijn verschillende onderbemalingen welke in beheer zijn bij perceeleigenaren of perceelgebruikers. Het poldergemaal van de Kalverpolder staat aan de oostzijde van de polder. Onderdeel van het gemaal is de Amerikaanse windmolen “De Hercules”, een bijzonder object in het Hollandse Landschap.

De molen wordt ook daadwerkelijk voor de peilhandhaving ingezet. Als het peil te hoog op loopt, springt het elektrische gemaal bij. De peilbeheersing in de Kalverpolder is afgestemd op het landgebruik. Het waterpeil van de Schermerboezem is NAP-0,50m. De Lagedijk ligt in de Polder Westzaan. De Lagedijk ligt in een deel van de polder met een streefpeil van NAP-1.04m.

Het dempen van oppervlaktewater, zowel in de polder als het boezem, dient één op één gecompenseerd worden. Omdat de waterhuishoudkundige situatie niet mag verslechteren, zal toename van verharding, door bijvoorbeeld nieuwbouw, gecompenseerd moeten worden. De nieuwbouw in het noordwestelijk deel van het plangebied zal hierop getoetst moeten worden.

5.4.5 Grondwater

De drooglegging, het verschil tussen polderpeil en de hoogteligging van het maaiveld, van de bebouwing in de polder is minimaal. Dit is inherent aan de inrichting van het gebied als cultuurhistorisch object. Het leidt niet tot grondwateroverlast in algemene zin door de fijnmazige waterstructuur in het gebied. De bebouwing is grotendeels afgestemd op deze minimale drooglegging. Ook in de natuurdeel van het plangebied is de drooglegging minimaal. Om het land wel te kunnen gebruiken zijn onderbemalingen ingericht, door het waterpeil te wijzigen wordt de grondwaterstand aangepast op het gewenste gebruik.

5.4.6 Riolering

In de Kalverpolder ligt een groot, fijnmazig systeem van drukriolering. De bebouwing langs de Kalverringdijk, de Zaanse Schans, het museum, de school, de industrie langs de D. Sonoyweg, de woningen in Haaldersbroek en de woningen en de woonboten langs de Braakdijk zijn op dit systeem aangesloten. Ieder gebouw of groepje van gebouwen heeft een rioolgemaaltje waarmee het afvalwater geloosd wordt op een persleiding. De persleiding loost in de riolering van het Kalf en wordt via Zaandam Oost afgevoerd naar de rioolzuivering aldaar. Het regenwater wordt geloosd in het oppervlaktewater. Aan de noordzijde van het plangebied liggen nog enkele woningen die lozen via septictanks. Het streven is deze septictanks te vervangen door IBA's (Individuele Behandelingsinstallatie Afvalwater).

Langs de Lagedijk ligt een gemengd riool, maar veel panden aan de buitenzijde van de dijk lozen het regenwater op de Zaan.

molen De Bleeke Dood