direct naar inhoud van 2.1 Rijksbeleid
Plan: Binnenstad 2010
Status: vastgesteld
Plantype: bestemmingsplan
IMRO-idn: NL.IMRO.0439.BPBS2010-VS03

2.1 Rijksbeleid

2.1.1 Nota Ruimte

De Tweede en Eerste Kamer der Staten Generaal hebben achtereenvolgens op 17 mei 2005 en 17 januari 2006 ingestemd met de Nota Ruimte1. Deze nota bevat op hoofdlijnen de strategische visie op het ruimtelijke beleid op rijksniveau. Dit ruimtelijke beleid spitst zich toe op inrichtingsvraagstukken tussen nu en 2020, met een doorkijk naar 2030. Het belangrijkste doel van deze nota is om op efficiënte en duurzame wijze ruimte te maken voor de inrichtingsvraagstukken binnen het beperkte oppervlak dat ons land kent.

Voor steden en netwerken richt het nationaal beleid zich op voldoende ruimte voor wonen, werken en mobiliteit en de daarbij behorende voorzieningen, groen, recreatie, sport en water. Daarbij kiest het rijk voor versterking van de internationale concurrentiepositie van Nederland, bevordering van krachtige steden en een vitaal platteland, borging en ontwikkeling van belangrijke (inter)nationale ruimtelijke waarden en borging van de veiligheid.

In de Nota Ruimte benoemt het rijk zes nationale stedelijke netwerken en dertien grotendeels binnen deze netwerken gelegen economische kerngebieden. Een deel van elk nationaal stedelijk netwerk is eveneens economisch kerngebied. Purmerend is zowel onderdeel van een economisch kerngebied als van het nationaal stedelijk netwerk Randstad Holland.

In de Nota Ruimte wordt het nationaal stedelijk netwerk Randstad Holland beschreven als het grootste nationaal stedelijk netwerk in Nederland. De Randstad is het politieke, bestuurlijke, sociale en culturele hart van Nederland én de belangrijkste motor van economie, logistiek, zakelijke en financiële dienstverlening en toerisme. Ook op het gebied van kennisindustrie en innovatie is de Randstad belangrijk.

Binnen elk van de nationale stedelijke netwerken geeft het rijk in de nota een aantal gebieden aan om de verstedelijking te bundelen. De verhouding tussen de binnen deze gebieden gebundelde en de daarbuiten verspreide verstedelijking moet ten minste gelijk blijven. Purmerend is als bundelingsgebied weergegeven. In deze gebieden ligt het accent wel op verstedelijking, maar er moet in samenhang daarmee ook ruimte gepland worden voor water, natuur, landschap, recreatie, sport en landbouw en rekening worden gehouden met cultuur en cultuurhistorie.

De gemeente Purmerend is daarnaast onderdeel van de regio Waterland, tezamen met de gemeente Beemster, Edam-Volendam, Landsmeer, Waterland, Wormerland en Zeevang. In de Nota Ruimte is die regio voor een groot deel aangemerkt als Nationaal Landschap.

afbeelding "i_NL.IMRO.0439.BPBS2010-VS03_0002.jpg"

Figuur 2: Begrenzing Nationaal Landschap Laag Holland. (Bron: Streekplan Noord-Holland Zuid.)

2.1.2 Realisatieparagraaf

De Nota Ruimte en de andere vigerende planologische kernbeslissingen (PKB's) hebben op 1 juli 2008 op basis van het overgangsrecht de status van Structuurvisie gekregen. De Realisatieparagraaf 2 krijgt eveneens de status van Structuurvisie en wordt als het ware toegevoegd aan de Nota Ruimte en overige PKB's. Nieuwe structuurvisies moeten volgens de Wet ruimtelijke ordening (Wro) een beschrijving bevatten waaruit blijkt hoe het Rijk de in de structuurvisie verwoorde nationale ruimtelijke belangen wil verwezenlijken. Omdat de vigerende PKB's nog niet over een dergelijke realisatieparagraaf beschikken heeft het kabinet deze realisatieparagraaf vastgesteld. Het overzicht van alle nationale ruimtelijke belangen uit de verschillende PKB's en de voorgenomen verwezenlijking daarvan worden gebundeld in één Realisatieparagraaf Nationaal Ruimtelijk Beleid.

2.1.3 Nota 'Mensen, wensen, wonen'

In de Nota Mensen, Wensen, Wonen, Wonen in de 21ste eeuw3 heeft het kabinet zijn visie op het wonen in de 21e eeuw neergelegd. De nota stelt de burger centraal in het woonbeleid. Dat is nodig, want uit onderzoek is gebleken dat de woonwensen van de burger nog onvoldoende worden bediend.

2.1.4 Nota 'Anders omgaan met water, Waterbeleid in de 21ste eeuw'

Met de nota `Anders omgaan met water, Waterbeleid in de 21e eeuw`4 wil het Rijk een ander waterbeleid realiseren. Er moet geanticipeerd worden op een stijgende zeespiegel, een stijgende rivierafvoer, bodemdaling en een toename van de neerslag. Nieuwe ruimtelijke besluiten mogen de problematiek van veiligheid en wateroverlast niet ongemerkt vergroten. Bij nieuwe ruimtelijke besluiten moeten de gevolgen voor veiligheid en wateroverlast expliciet in beeld worden gebracht.

De nota geeft twee drietraps strategieën als uitgangspunten. Voor waterkwantiteit bestaat die uit de trits vasthouden, bergen en afvoeren. Voor waterkwaliteit is die trits schoonhouden, scheiden en zuiveren. Deze strategieën vertalen zich voor het stedelijk gebied in aandachtspunten als: meer ruimte voor water, relatie tussen het stedelijk water en het water in het omliggende gebied, vergroting van het waterbergend vermogen met name in de stadsranden, verbetering van de waterkwaliteit, vergroting van de belevingswaarde van water, en kansen voor natuur en recreatie in en rondom stedelijk water.

2.1.5 Nota Mobiliteit

De Nota Mobiliteit5 geeft de hoofdlijnen van het nationale verkeers- en vervoersbeleid. Door in het ruimtelijk beleid uit te gaan van de beschikbare infrastructurele capaciteit en door meer rekening te houden met de gevolgen voor verkeer en vervoer kunnen regio's extra mobiliteit voorkomen. De decentrale overheden zijn verantwoordelijk voor de planologische doorwerking van de risicozones. Zij nemen de risico's van het vervoer van gevaarlijke stoffen mee in het ruimtelijk beleid en maken de afwegingen. Van de decentrale overheden wordt bovendien verwacht dat zij vanuit hun eigen verantwoordelijkheid gesignaleerde problemen eerst op lokaal dan wel regionaal niveau oplossen.

De beleidsdoelen van het beleid uit deze nota zijn:

  • 1. het verbeteren van de internationale bereikbaarheid;
  • 2. het verbeteren van de interne en onderlinge bereikbaarheid van de nationale stedelijke netwerken en economische kerngebieden;
  • 3. een goed functionerend systeem voor het vervoer van personen en goederen als essentiële voorwaarde voor economische ontwikkeling;
  • 4. het inzetten op proces- en technologie-innovatie ter realisering van de beleidsdoelen.
2.1.6 Nota Belvedère

De 'Nota Belvedère'6 gaf in 1999 de start voor een verregaande integratie van cultuurhistorie in de ruimtelijke ordening. In deze nota wordt het belang van cultuurhistorie als inspiratiebron voor de ruimtelijke inrichting onderstreept. Bij de inrichting van de ruimte moet rekening worden gehouden met de cultuurhistorische identiteit. Het uitgangspunt is om de cultuurhistorische en landschappelijke waarden te behouden en te versterken.

Het cultuurbeleid is uiteengezet in de Cultuurnota 2001-20047. Het beleid is gericht op het stimuleren van de combinatie cultureel erfgoed, ruimtelijke ordening, infrastructuur en omgeving. Aangesloten wordt bij de systematiek van ruimtelijke ordening.

De notitie 'Kunst van Leven, hoofdlijnen van het cultuurbeleid' uit 2007 is de agenda voor het cultuurbeleid in de komende jaren. Het kabinetsbeleid is in de notitie uitgewerkt langs de thema's excellentie, mooier Nederland, innovatie en e-cultuur, participatie en een sterke cultuursector. In 2009 heeft de minister van OCW zijn visie op het cultuurbeleid gepresenteerd in een beleidsbrief. De minister stelt een koerswijziging in de monumentenzorg voor. Het belangrijkste doel hiervan is om behoud te verbinden met vernieuwing. Deze Modernisering Monumentenzorg (MoMo) richt zich op twee specifieke onderdelen:

Monumentenzorg en ruimtelijke ordening: van objectgericht naar omgevingsgericht.

Monumentenzorg en maatschappij: van conserverend naar ontwikkelend