Slachthuisbuurt Zuidstrook

2.1 Korte historische schets

Het huidige plangebied is gelegen in een groter gebied ten oosten van het Spaarne dat in de overgangszone ligt van de Haarlemse strandwal naar het veengebied ten oosten daarvan. Het gebied bestond van oorsprong voornamelijk uit veenmoeras. Toen Haarlem zich ontwikkelde tot belangrijke en relatief grote stad, in de periode van de 12de-17de eeuw, werd het onderhavige gebied belangrijk voor de voedselverzorging van de stad. Vanaf de 13e eeuw is het gebied voornamelijk in gebruik ten behoeve van veeteelt.

Aan het eind van de 19e eeuw begon de snelle industriële expansie in Haarlem. De belangrijkste groeisectoren waren de typografische industrie, machinebouw, metaal-, textiel-, voedings- en genotsmiddellenindustrie. De groeiende industrie oefende een grote aantrekkingskracht uit op de bevolking. Tussen 1870 en 1900 verdubbelde de bevolking van Haarlem.

Ten behoeve van de huisvesting van deze groeiende bevolking is in 1905 onder leiding van ir. Dumont het Haarlemse uitbreidingsplan opgesteld. De bebouwing in Haarlem-Oost is in de laatste honderd jaar stukje voor stukje tot stand gekomen. De Slachthuisbuurt is grotendeels gerealiseerd in de jaren '20 ten behoeve van de arbeiders- en lage middenstandsklasse. Het slachthuis, waaraan de buurt haar naam ontleent, is in 1907 gesticht. In de historische opzet werd het slachthuiscomplex omringd door een (bufferende) groenstructuur. De later ontstane woonbebouwing om het slachthuiscomplex heen werd op enige afstand gerealiseerd. Na de tweede wereldoorlog werden tussen 1948 en 1954 de portiekflats langs de Prins Bernhardlaan en Schipholweg door diverse woningcorporaties gebouwd. De bebouwing van de J.J. Hamelinkstraat en Hannie Schaftstraat lieten op zich wachten tot de 50er en 60er jaren. Het kantoorgebouw op de Schipholweg hoek Schalkwijkerstraat stamt uit 1959, maar is later uitgebreid. Van recenter datum is de realisatie in de tachtiger jaren van het ICT kantoorgebouw aan de Richard Holkade.