Haven De Pijp - Parallelweg

4.11 Archeologie en cultuurhistorie

De Monumentenwet biedt bescherming aan archeologische en cultuurhistorische monumenten. Middels deze wet is het sinds 2007 verplicht archeologie planologisch te beschermen via het bestemmingsplan, gebouwde monumenten worden beschermd via verordeningen. De wet biedt geen bescherming voor historisch geografische elementen, zoals dijken, historische sloten, weten etc. Daar is per 1 januari 2012 verandering in gekomen. Het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) is bepaald dat alle cultuurhistorische waarden moeten worden geïnventariseerd en meegewogen in bestemmingsplannen. Voor het onderhavige plan is dat gebeurd door middel van een cultuurhistorische verkenning. Deze is opgenomen in bijlage 5.

Het plangebied ligt in het stroomgebied van het oude Oer-IJ op de oever van het Wijkermeer. Het Oer-IJ had een monding in zee, eerst bij Heemskerk, later bij Castricum. Het plangebied ligt ten zuidoosten van Beverwijk dat uit twee middeleeuwse nederzettingen is ontstaan, te weten Sint Agathendorp en Wijk, aan de Oever van het Wijkermeer. Het Oer-IJ en de restgeulen ervan (na de dichtslibbing van de monding in zee) werden gebruikt voor scheepvaart. Het Wijkermeer heeft hier in het begin van de Middeleeuwen een belangrijke rol gespeeld, omdat het via het IJ in verbinding stond met de Zuiderzee.

In het plangebied kunnen bewoningsresten voorkomen uit allerlei perioden vanaf de prehistorie. Daarom dient bij grondroerende werkzaamheden vanaf een bepaalde omvang rekening te worden gehouden met archeologie. De archeologiegebieden van de gemeente zijn weergegeven op de vastgestelde archeologische beleidskaart uit 2007 die onderdeel uitmaakt van de beleidsnota Cultuurhistorie. Op basis hiervan is een onderscheid gemaakt naar Fort Velsen (dubbelbestemming Waarde - Stelling van Amsterdam), de havenmonding (dubbelbestemming Waarde - Archeologie 1) en het overige gebied (dubbelbestemming Waarde - Archeologie 2).