| Plan: | Dorpshart Renswoude |
|---|---|
| Status: | vastgesteld |
| Plantype: | bestemmingsplan |
| IMRO-idn: | NL.IMRO.0339.BpDorpshart-vg01 |
Om de gewenste bevolkingsomvang van 5.500 inwoners in 2020 te bereiken, dienen er ongeveer 30 woningen per jaar te worden gebouwd. Uit het woonwensenonderzoek 'Wonen in Renswoude' uit 2007 blijkt dat er tot 2020 sprake is van een opgave van ongeveer 400 woningen op basis van de behoefte van de eigen bevolking. Vooral het aantal éénpersoonshuishoudens is verantwoordelijk voor de extra behoefte aan woningen.
Volgens de laatste stand van zaken zijn er in Beekweide inmiddels 198 woningen gerealiseerd. Dat zou betekenen dat er tot 2020 nog een behoefte bestaat aan ruim 200 extra woningen. Deze geraamde behoefte ligt hiermee iets lager dan het aantal geplande nieuwbouwwoningen (237).
Echter, zoals reeds eerder is opgemerkt zijn de prognoses van het CBS voor Renswoude naar beneden bijgesteld. Tot 2020 worden nu nog ongeveer 150 extra huishoudens verwacht. De gemeente kiest echter voor het handhaven van het oorspronkelijke aantal te bouwen woningen (ruim 200 woningen). Dit is vooral nodig voor voldoende draagvlak om het voorzieningenniveau op peil te houden. Door de voorzichtige prognoses en de economische crisis is echter constante monitoring van de woningverkoop en woningbehoefte essentieel.
Nieuwbouw
De gemeente Renswoude heeft een uitbreidingsbehoefte van ongeveer 30 woningen per jaar. Dit is echter een getal dat over een periode van een aantal jaren als gemiddelde geldt. Woningen worden in grotere aantallen gebouwd. Renswoude hecht waarde aan geleidelijke groei en wil hiermee ook het voorzieningenniveau op peil brengen. Renswoude wil een deel van de woningen levensloopgeschikt bouwen. Ook wil de gemeente meer differentiatie aanbrengen in de nieuw te bouwen woningen.
Uitwerking
De geschatte extra woningbehoefte van 200 woningen (er zijn immers al 198 woningen gerealiseerd) tot 2020 is op basis van bovenstaande constateringen vertaald naar een nieuw woningbouwprogramma.
Conclusie
Het voorgenomen woonprogramma voor het centrumplan met daarin 10 grondgebonden woningen en circa 46 appartementen, past binnen het programma zoals opgenomen in de nieuwe woonvisie. Wel betreft dit ongeveer het maximale programma aan appartementen (50 in de woonvisie).
Naar aanleiding van ingebrachte zienswijzen
Naar aanleiding van de ingebrachte zienswijzen is Atrivé (voorheen Laagland'advies) benadert met de vraag in hoeverre de woonvisie 2011 - 2020 nog steeds actueel is en als onderbouwing voor voorliggend bestemmingsplan kan dienen. Hieronder is de reactie van Atrivé op de gestelde vraag opgenomen:
De komende jaren zal de bevolkingssamenstelling sterk veranderden als gevolg van vergrijzing en huishoudensverdunning. Renswoude kent een eenzijdige woningvoorraad (veel koopeengezins-woningen en nauwelijks appartementen). Deze eenzijdige voorraad maakt het voor doelgroepen als starters en de groeiende groep ouderen moeilijk om aan woonruimte te komen in Renswoude. In de vigerende woonvisie wordt aangegeven dat de beoogde appartementen in het Dorpshart in dit kader een kans bieden, maar dat dit aantal nog niet voldoende is om in de groeiende behoefte naar geschikte woningen voor ouderen te kunnen voorzien. Volgens de meest recente Primos huishoudensprognoses (2011) verdubbeld tot 2020 bijna het aantal één- en tweepersoonshuishoudens van 75 jaar en ouder in de gemeente Renswoude. Met name rond het 75ste levensjaar krijgt men te maken met mobiliteitsbeperkingen. Dit stelt eisen aan de woningvoorraad. Gezien deze vergrijzing en het feit dat er buiten het Dorpshart eigenlijk geen appartementen of gelijkvloerse woningen worden gerealiseerd, blijven de conclusies uit de woonvisie overeind.
Op grond van het vorenstaande is de gemeenteraad van oordeel dat voldoende is aangetoond dat er binnen de planperiode van 10 jaren, voldoende behoefte is aan de woningen die met voorliggend bestemmingsplan juridisch-planologisch mogelijk worden gemaakt.
Op initiatief van de ondernemersvereniging is zowel door de gemeente Renswoude als door de winkeliersvereniging de mogelijkheden onderzocht voor realisatie van een winkelconcentratie in Renswoude. Dit heeft onder meer geleid tot een visie op de toekomstige winkelstructuur voor Renswoude (DPO Renswoude 2007, Adviesburo Kardol). Dit DPO uit 2007 is voor wat betreft de cijfers en de achtergronden geactualiseerd in de Detailhandelsvisie 2012 zoals deze in paragraaf 3.3.2.2 is opgenomen.
De huidige ruimtelijk-functionele kwaliteit van met name de dagelijkse boodschappenwinkels in Renswoude kan een bedreiging vormen voor de instandhouding daarvan. Met name de verspreide ligging en de kleinschaligheid doen afbreuk aan een toekomstbestendige winkelsetting.
Winkels zijn en blijven een belangrijk onderdeel van de vitaliteit en de sociale en economische structuur in een dorp. Dat was enige jaren geleden voor het gemeentebestuur van Renswoude het uitgangspunt om, in samenwerking met de ondernemersvereniging, de plannen voor een winkelverbeterplan te starten. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een kansrijk plan: een compact, strategisch gelegen en efficiënt dorpswinkelcentrum.
Deze detailhandelsparagraaf bestaat uit een viertal onderdelen:
Winkelaanbod
In totaal is er in de gemeente Renswoude circa 6.479 m² winkelvloeroppervlakte (w.v.o. - de voor het publiek zichtbare en toegankelijke winkelruimte) aanwezig, verdeeld over 21 winkels (bron: Locatus levering juli 2011). Ten opzichte van het jaar 2007 is het totale winkelmetrage in Renswoude toegenomen met circa 1.372 m² w.v.o.
De dagelijkse sector (de levensmiddelenwinkels en persoonlijke verzorging) bestaat uit 6 winkels met een totale oppervlakte van circa 787 m² w.v.o. Dit is een zeer bescheiden omvang per hoofd van de bevolking, in Renswoude is er per 1.000 inwoners 165 m² w.v.o. en landelijk het dubbele met 337 m² w.v.o. De winkelomvang in de dagelijkse sector is sinds 2007 gelijk gebleven.
De omvang van de niet-dagelijkse sector in de gemeente Renswoude bedraagt circa 5.692 m² w.v.o., verdeeld over 15 verkooppunten. De toename van het aantal m² winkelruimte in Renswoude (+ 1.372 m²) heeft in de niet-dagelijkse sector plaatsgevonden.
Ruimtelijke beoordeling van de winkels
Het winkelaanbod is zeer versnipperd gelegen in de gemeente Renswoude. Er is geen sprake van een compacte winkelsetting. Een groot deel van het winkelaanbod is weliswaar aan de Dorpsstraat gelegen, maar er is vrijwel geen onderlinge fysieke samenhang in deze lange straat. De supermarkt ligt verscholen in een zijstraat van de Dorpsstraat en de overige winkels kunnen niet profiteren van de aantrekkende werking van deze supermarkt. Er is, voor de winkelbezoeker in Renswoude, geen gezamenlijk parkeerterrein van waaruit korte looproutes zijn naar de winkels.
In de dagelijkse sector is daarbij nog sprake van een grote mate van kleinschaligheid. De gemiddelde omvang van de winkels in de dagelijkse sector, ten opzichte van vergelijkbare kernen, is opmerkelijk klein te noemen. In Renswoude is de gemiddelde winkelmaat in de dagelijkse sector 131 m² w.v.o., ten opzichte van een landelijk gemiddelde van 201 m² w.v.o.
De niet-dagelijkse sector, gemiddeld 379 m² w.v.o. per winkel in Renswoude, kent courante winkelmaten. Door deze ruime omvang in de niet-dagelijkse sector is het totale gemiddelde per verkooppunt in Renswoude boven het gemiddelde gelegen in vergelijking tot dorpen met circa 3.500 à 5.000 inwoners: gemiddelde w.v.o. per verkooppunt 309 m² in Renswoude ten opzichte van 233 m² w.v.o. in dorpen van gelijke grootte (bron: Locatus Retail Facts 2011).
In het programma van eisen voor het nieuwe Centrumplan Renswoude (d.d. 7 oktober 2009) wordt uitgegaan van een winkel- & horecaprogramma van circa 2.800 m² b.v.o. In het voorlopige ontwerp (2011) is het winkelprogramma verder gedetailleerd. De basis van het programma is een boodschappencentrum voor het dorp Renswoude. Hier wordt uitgegaan van een winkelprogramma van circa 2.600 m² b.v.o. alsmede een horecaprogramma van circa 200 m² b.v.o. De branchering bestaat uit circa 1.350 m² b.v.o. voor de supermarkt en de resterende circa 1.250 m² b.v.o. bestemd voor de overige winkelruimte (raming circa 30 % voor de kleinschalige dagelijkse winkels en circa 70 % voor de niet-dagelijkse winkels, waarvan een deel hoogfrequente en een deel doelgerichte branches).
Het dorp Renswoude telt thans circa 4.754 inwoners. Het dorp Renswoude kent een, ten opzichte van het landelijk gemiddelde, jongere bevolkingssamenstelling, de gemiddelde leeftijd van de bevolking ligt circa 10,2 % lager dan het landelijke cijfer. Ook is er sprake van een aanzienlijk hoger percentage 'huishoudens met kinderen' én is de gemiddelde huishoudensgrootte in Renswoude hoger dan het landelijk gemiddelde.
Het gemeentelijk woningbouwprogramma gaat, voor de periode tot en met 2015, uit van een toevoeging van circa 346 woningen. Op basis van het huidige gemeentelijke woningbouwprogramma, rekening houdend met demografische ontwikkelingen (vergrijzing, gezinsverdunning, etcetera) en een geleidelijk afnemende gemiddelde huishoudensgrootte tot 2,4, wordt uitgegaan van circa 5.584 inwoners in het jaar 2015.
Na de beknopte beschrijving van het huidige winkelaanbod, het nieuwe winkelprogramma voor het Dorpshart en het demografisch signalement wordt onderstaand een beeld van de huidige en toekomstige distributieve situatie in zowel de dagelijkse sector als de niet-dagelijkse sector geschetst.
Voor de becijfering van de distributieve ruimte, horizon 2015, zijn het bestedingscijfer en de vloerproductiviteit stationair gehouden. Wel zal, ten opzichte van het jaar 2007, de binding toenemen, immers met een completer en krachtiger aanbod zal de consument meer gebonden kunnen worden. De toevloeiing zal eveneens licht toenemen, echter minder substantieel.
| Marktruimte kern Renswoude - horizon 2015 | ||
| Dagelijkse sector | Niet-dagelijkse sector | |
| Inwonertal Kern Renswoude | 5.584 | 5.584 |
| Bestedingen per inwoner | € 2.354,58 | € 3.003,48 |
| Bestedingspotentieel | circa € 13,2 mln. | circa € 16,8 mln. |
| Koopkrachtbinding | circa 68 à 72% | circa 16 à 17% |
| Gebonden lokale bestedingen | circa € 9,0 à € 9,5 mln. | circa € 2,7 à € 2,9 mln. |
| Koopkrachttoevloeiing (als aandeel van de omzet) | circa 11 à 12 % | circa 60 à 65 % |
| Totale omzetmogelijkheden | circa € 10,1 à € 10,8 mln. | circa € 6,8 à € 8,3 mln. |
| Normvloerproductiviteit (bron: HBD - 2010) | € 7.452,- per m² | € 2.289,20 per m² |
| Haalbare winkelomvang m² w.v.o | circa 1.355 à 1.500 m² | circa 2.970 à 3.626 m² |
| Gevestigd aantal m² w.v.o. (in 2011) | circa 787 m² | circa 5.692 m² |
Dagelijkse sector
De distributieve becijfering voor het jaar 2015 voor de gehele dagelijkse sector schetst een beeld van nieuwe kansen. Door de verbetering van de aanbodstructuur, een moderne en compacte winkelsetting in het nieuwe Dorpshart, gecombineerd met voldoende parkeervoorzieningen, zullen de marktposities van de dagelijkse winkels aanzienlijk verbeterd kunnen worden, hetgeen zal leiden tot een uitbreidingsvolume in deze sector van circa 560 à 700 m² w.v.o. Mogelijk zal er in deze sector meer toegevoegd worden dan distributief haalbaar is. Dit is echter nodig om lokale winkels een voldoende moderne en toekomstbestendige winkelmaat te kunnen geven.
Indien wordt ingezet op het zoveel mogelijk wijzigen van de functies van de door de winkelverplaatsing vrijkomende winkelpanden in de dagelijkse sector zal de distributieve overschrijding in deze sector beperkt kunnen blijven tot een aanvaardbare situatie.
Niet-dagelijkse sector
De distributieve figuur in de niet-dagelijkse sector in Renswoude is niet eenduidig te beschrijven. Zo verschilt de lokale binding in de niet-dagelijkse sector sterk per branche. Een winkel als een meubelzaak heeft een lagere binding, maar veelal een hogere toevloeiing dan bijvoorbeeld een bloemenzaak. In het algemeen kan aangegeven worden dat in Renswoude sprake is van een kleiner aantal winkelmeters per inwoner, landelijk gezien is er 1.353 m² w.v.o. per 1.000 inwoners en in Renswoude 1.197 m² w.v.o.
Duidelijk is dat de gehele niet-dagelijkse sector voor een groot deel existeert op de bestedingen van consumenten die buiten Renswoude woonachtig zijn. Deze situatie zal de komende jaren ongewijzigd blijven.
Voor het nieuwe winkelplan zal ingezet worden op enkele niet-dagelijkse winkels, opgebouwd rondom de winkels voor de hoogfrequente aankopen die aansluiten bij de basisfunctie als boodschappencentrum. Andere branches kunnen vervolgens een goede aanvulling vormen en een afwisselende branchering aan de consument bieden.
Resumé
Het nieuwe dorpshart van Renswoude zal met een gevarieerde branchering en de compacte setting leiden tot een boodschappencentrum met een grotere verzorgende functie voor de inwoners van Renswoude. De koopkrachtbinding zal hierdoor toe kunnen nemen. Distributief gezien biedt het nieuwe winkelcentrum kansen.
Naar aanleiding van ingebrachte zienswijzen
Op grond van het vorenstaande is de gemeenteraad van oordeel dat voldoende is aangetoond dat er binnen de planperiode van tien jaren voldoende behoefte is, vooral in het licht van het beleidsuitgangspunt om in het Dorpshart plaats te bieden aan bestaande winkels, aan de distributieve ruimte die met voorliggend bestemmingsplan juridisch-planologisch mogelijk worden gemaakt.