Soesterkwartier

5.7 Bodem

Volgens het Besluit ruimtelijke ordening zullen burgemeester en wethouders in verband met de uitvoerbaarheid van het plan onder meer een onderzoek verrichten naar de bodemgesteldheid in het plangebied. Bij functiewijzigingen dient te worden bekeken of de bodemkwaliteit voldoende is voor de betreffende functiewijziging.

Nieuwe bestemmingen dienen bij voorkeur op daarvoor geschikte gronden te worden gerealiseerd.

5.7.1 Wet bodembescherming

De Wet Bodembescherming bevat de voorwaarden die kunnen en worden verbonden aan het verrichten van handelingen in of op de bodem. Primair komt bescherming en sanering in de wet aan bod. De wet heeft betrekking op zowel landbodems als waterbodems. De Wet bodembescherming geeft aan wanneer er sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging en of er dan ook gesaneerd moet worden.

De hoeveelheid grond dan wel grondwater (beide in m³) en de mate van vervuiling, gemiddeld boven de interventiewaarde, zijn de criteria voor een geval van ernstige bodemverontreiniging.

De interventiewaarde is de waarde, waarboven er risico’s zijn voor mens, flora en fauna. De spoedeisendheid, de noodzaak om te saneren, hangt hiervan af maar ook van de mate van verspreiding van de bodemverontreiniging.

Voor gevallen van ernstige bodemverontreiniging is er bij niet gewijzigd grondgebruik soms geen noodzaak tot saneren. Voorbeelden zijn voormalige stortplaatsen en kleine verontreinigingen in het diepere grondwater.

De gevallen van ernstige bodemverontreinigingen zijn door de Gemeente Amersfoort in beeld gebracht. In een aantal gevallen is in een beschikking Wet bodembescherming aangegeven wat er met een geval van ernstige bodemverontreiniging moet gebeuren. Nadat er is gesaneerd, kunnen er restverontreinigingen aanwezig zijn. Soms zijn er gebruiksbeperkingen.

5.7.2 Besluit bodemkwaliteit

In 2002 is een bodemkwaliteitskaart en een bodembeheerplan voor de gehele gemeente opgesteld. De bodemkwaliteitskaart geeft per te scheiden zone een indicatie van de algemene milieuhygiënische kwaliteit van de bodem. Aangegeven wordt wat de achtergrondgehalten van diverse stoffen in dit gebied zijn. Dit kan van belang zijn bij grondverzet. Het plangebied ligt in de zone Soesterkwartier. Het Soesterkwartier is ontwikkeld vanaf de negentiende eeuw. Door de reeds vroege bebouwing en bewoning van de wijk is het achtergrondgehalte aan diverse stoffen (PAK, lood en zink) licht verhoogd. De zone wordt als gemiddeld licht verontreinigd geclassificeerd.

5.7.3 Bodem in relatie tot het plangebied

In de wijk Soesterkwartier zijn in het verleden diverse bodemonderzoeken uitgevoerd. Bij de bodemonderzoeken die in het kader van verkoop of een aanvraag van een bouwvergunning werden uitgevoerd bestond er meestal geen aanleiding om bodemverontreiniging te verwachten (onverdachte locaties). De resultaten van deze onderzoeken bevestigden dit beeld. De gehalten aan verontreinigende stoffen die werden aangetroffen overschrijden de streefwaarden maar liggen beneden de interventiewaarden.

Het Soesterkwartier grenst aan het NS-emplacement aan de zuidzijde en de Isselt aan de noordoostzijde. Hier bevinden zich wel gevallen van ernstige bodemverontreiniging. Op het NS-emplacement was de voormalige Vetgasfabriek gevestigd. Deze fabriek heeft een omvangrijke verontreiniging met benzeen en naftaleen veroorzaakt in het grondwater. De verontreinigingsvlek strekt zich uit tot in het zuidelijke deel van het plangebied (noordelijk van Soesterweg 45 t/m 139). In 1998 is op het NS-emplacement een tijdelijke grondwaterzuivering aangelegd als tijdelijke beheersmaatregel. In 2003 is de definitieve saneringsmaatregel opgelegd. Deze bestaat uit twee damwanden langs de kern van de verontreiniging. Aan het einde van de twee damwanden is een zogenaamd 'biologisch hekwerk' aangebracht. Hierdoor wordt de kernverontreiniging beheerst, geïsoleerd en zo veel mogelijk afgebroken door de in de grond aanwezige bacteriën.

Verder bevinden zich op het NS-emplacement of aangrenzend aan het emplacement diverse ernstige bodemverontreinigingen. Het gaat om verontreinigingen met minerale olie, zware metalen en PAK in de grond. Een aantal locaties is in het verleden gesaneerd. Een aantal locaties moet nog worden gesaneerd. In het kader van het plaatsen van geluidschermen zijn bijvoorbeeld grondsaneringen uitgevoerd bij de Soesterweg, Ligusterstraat, Palmstraat en bij de Amsterdamseweg ten zuiden van de overweg.

Ten oosten van de Puntenburgerlaan ligt een deel van het CSG-gebied waarin zich een aantal bodemverontreinigingen bevinden (o.a. Wasserij Actief, Cliche, Kortman Intradal/Sara Lee). De grondverontreinigingen zijn in het kader van de herinrichting van het gebied reeds uitgevoerd. De grondwaterverontreinigingen worden geclusterd aangepakt in het kader van de integrale grondwatersanering CSG. De verontreinigingen bevinden zich buiten het plangebied van het Soesterkwartier. Noemenswaardige invloed van de grondwatersanering op het grondwater in het aangrenzende deel van het Soesterkwartier wordt niet verwacht gezien de stromingsrichting (noordoostelijk) en de ligging van de onttrekkingsputten (oostzijde Amsterdamseweg).

Gezien de ouderdom van de bebouwing ligt het voor de hand dat een deel van de woningen in het Soesterkwartier voorzien was van een ondergrondse olietank. Voor het merendeel zijn deze tanks verwijderd of gereinigd en gevuld met zand. Het is echter niet uit te sluiten dat er hier en daar nog een niet-gereinigde tank aanwezig is.

Bodemwarmte
In het gebied is onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden van productie en gebruik van duurzame energie. Uit onderzoek is gebleken dat het gebruik van aardwarmte, in de vorm van warmte-/koude- opslag in de bodem in combinatie met warmtepompen een realistisch alternatief is voor verwarming door middel van aardgas.

Ook binnen de begrenzing van dit bestemmingsplan zijn volop mogelijkheden aanwezig voor het gebruik van warmte- en koude-opslag in de bodem. Bij een collectieve warmte-koudelevering zal rekening gehouden worden met het ruimtebeslag van de installatie en het leidingwerk. Daarnaast kunnen meerdere systemen bij elkaar, elkaar gaan beïnvloeden waardoor afstemming nodig is

Conclusie bodem

Op grond van de milieuhygiënische kwaliteit van de bodem zijn er geen belemmeringen voor het bestemmingsplan 'Soesterkwartier'.