Groot Sypel

2.3 Aanwezige functies

2.3.1 Inleiding

Groot Sypel is een gebied met veel verschillende functies. De westzijde is een versteende ruimte in de vorm van woonbebouwing, bedrijven en scholen. De oostzijde is daarentegen een groene ruimte met sportvelden, sportvoorzieningen, een evenemententerrein en een tankstation. Aan de noordzijde vindt functiemenging plaats van wonen, onderwijs, bedrijven, (sport-) voorzieningen en een tankstation met verkoop van LPG. In het gebied is een aanzienlijke oppervlakte groene ruimte aanwezig dat overwegend niet openbaar toegankelijk is (sportvelden of sportvoorzieningen). Daarnaast bevinden zich twee singels in het gebied (N-Z en W-O richting) die begeleid worden door openbaar groen.

Op onderstaande functiekaart worden de voorkomende functies globaal aangegeven.

2.3.2 Wonen

Per 1 januari 2011 telde het gebied Groot Sypel circa 600 inwoners. In totaal staan in de wijk ongeveer 255 woningen.

Uit de tabel 1 blijkt dat het aantal personen tussen de 25 tot 45 jaar in deze wijk enkele procenten lager ligt dan gemeente breed. In samenhang hiermee is ook de groep 0 tot 15 jarige enkele procenten lager in de wijk dan in Harderwijk. Daar tegenover staat dat groep mensen tussen de 45 tot 65 jaar weer sterker vertegenwoordigd zijn in de wijk dan in de gemeente als totaal.

De gemiddelde grootte per huishouden in Groot Sypel bedraagt 2,5. Gemeente breed is dit per huishouden 2,4. Dit verschil valt te verklaren doordat het aantal eenpersoonshuishoudens lager is dan gemiddeld in de stad. Hiertegenover staat dat het aantal gezinnen met kinderen weer relatief hoger is dan op het niveau van de stad.

Het eigen woning bezit is in de Groot Sypel met 75% relatief hoog. Omgekeerd betekent dit dat er in de wijk relatief weinig huurwoningen staan.

De W.O.Z. waarde per woning is in Groot Sypel gemiddeld 4,5% lager dan gemiddeld op het niveau van de stad. Dit ondanks het feit dat het aantal koopwoningen in de Sypel relatief hoger is.

Voor zover binnen het plangebied sprake is van bewoning kan geconcludeerd worden dat er een diversiteit aan woonmilieus aanwezig is. Zo bevinden zich langs de Verkeersweg riante twee-onder-een-kap woningen en langs de Parallelweg vrijstaande villa's. Langs de Couperuslaan is rijbebouwing met eengezinshuizen aanwezig, gelegen aan een groene singel. Nieuwbouw “De Commandeur” omvat een combinatie van twee-onder-een-kap woningen, rijbebouwing met eengezinshuizen en twee appartementengebouwen met onderliggende parkeergarage. Langs de Stationslaan staan enkele blokken karakteristieke monumentale rijbebouwing met eengezinshuizen,
gelegen aan een onderdeel van de voormalige Zuiderzeeroute. Aan de Wilhelminalaan, Sophialaan en Badweg bevinden zich gecombineerde rijbebouwing met eengezinshuizen en twee-onder-een-kap woningen met karakteristieke uitstraling van verschillende bouwjaren. Tot slot is er aan de Sypel nog een kleinschalig woonwagenpark aanwezig met een beperkt aantal salonwagens.

2.3.3 Werken en voorzieningen

In het plangebied bevinden zich drie onderwijsinstellingen, te weten het Christelijk College Nassau Veluwe (CCNV), het Spectrum en Focus. Daarnaast bevinden zich in het gebied twee pompstations. Het Esso pompstation is gevestigd aan de Hoofdweg. Het andere pompstation Tinq is gelegen aan de rotonde Verkeersweg, Stationslaan en Westermeenweg (hier na te noemen rotonde VSW). Deze laatste heeft een LPG vulstation met opslagvoorziening.

In het gebied is verder enige bedrijvigheid aanwezig, zoals een vestiging van Praxis, een bloemist en een fietsenhandel. Deze bedrijven vormen een dissonant in het geheel aangezien er geen aansluiting is op andere detailhandelsvoorzieningen.

Verder is er nog het poppodium Estrado in combinatie met het Trefcentrum. In het Trefcentrum is de schietvereniging Willem Tell geaccommodeerd. Tegenover het poppodium Estrado bevindt zich het Sport- en Aquacentrum De Sypel met een sporthal, een binnenzwembad (wedstrijdbad + recreatief bad) en een in 2009 vernieuwd buitenzwembad (peuterbad + kleuterbad + recreatief bad + wedstrijdbad) met ligweide een combinatie van een speel/voetbalveld met kunstgras. Sportcentrum Iedema is aangrenzend gevestigd.

Op het buitensportcomplex Parkweg hebben voetbalvereniging Zwartwit '63, de Mixed Hockeyclub De Mezen en de jeu de boulesvereniging Harderwieker Bieleggers '84 hun accommodatie.

Tussen de Hoofdweg en de velden van voetbalvereniging Zwart/wit bevindt zich een groot grasveld dat ook wordt gebruikt als evenemententerrein en een bovenwijkse speelplaats in de vorm van een skatebaan.

Ondanks het vele groen oogt het gebied als verrommeld en weinig samenhangend. In het gebied achter de woningen aan de Verkeersweg bevindt zich nog een klein volkstuincomplex.

2.3.4 Verkeer en Vervoer

Verkeersstructuur / ontsluiting

Groot Sypel ligt binnen de bebouwde kom van de gemeente Harderwijk en er geldt voor het (woon)gebied een snelheidsregime van 30 km/uur. Groot Sypel is een verblijfsgebied waarbinnen geen doorgaand autoverkeer plaats kan vinden vanwege een aantal fysieke maatregelen. Doorgaand autoverkeer rijdt op de wegen rondom Groot Sypel.

Voor deze verkeersstructuur is gekozen omdat, gezien de ligging van Groot Sypel, sluipverkeer voor de hand ligt. Veel sluipverkeer levert gevaarlijke situaties op in een woonwijk en daarom zijn er fysiek een aantal verkeersknippen aangebracht, waarvan doorgaand fietsverkeer geen hinder ondervindt.

De omliggende wegen van Groot Sypel hebben een ontsluitende functie en daar rijdt wel (veel) doorgaand verkeer. Het verblijfsgebied van Groot Sypel sluit aan op één van deze ontsluitende wegen.

Verkeersveiligheid

In het woongebied van Groot Sypel is het aantal verkeersongevallen minimaal. Subjectief wordt de verkeerssituatie op een aantal locaties in Groot Sypel soms wel als onveilig beleefd. Dit komt met name door de vele (jeugdige en schoolgaande) fietsers, de lange rechtstand in de wegen, spelende kinderen en het autoverkeer, wat (gevoelsmatig) snel door Groot Sypel rijdt.

Objectief gezien vinden de ongevallen plaats op de wegen rondom Groot Sypel (Stationslaan, Verkeerweg en Hoofdweg). Met name op de diverse rotondes vinden ongevallen plaats, vooral vanwege de hoge intensiteiten van het autoverkeer in combinatie met de vele overstekende fietsers en voetgangers.

Parkeren

Een aantal voorzieningen in Groot Sypel, zoals sport en scholen, trekken de nodige werkers en bezoekers die met de auto komen. Om parkeeroverlast in de woonstraten te voorkomen, maar ook om knelpunten in de bereikbaarheid tegen te gaan, wordt gezocht naar voldoende parkeergelegenheid in de nabijheid van deze voorzieningen. Bij de uitbreiding van de sportaccommodatie wordt al rekening gehouden met de aanleg van extra parkeerplaatsen.

Fietsen

In Groot Sypel wordt, net als in andere wijken van Harderwijk, veel gebruik gemaakt van de fiets als vervoermiddel. Groot Sypel ligt centraal binnen de gemeente Harderwijk, vlakbij de binnenstad van Harderwijk en vele fietsers maken gebruik van de snelle fietsverbindingen van oost naar west en vice versa en van noord naar zuid en vice versa door of langs Groot Sypel.

Langs en door Groot Sypel ligt een aantal hoofdfietsroutes van en naar belangrijke bestemmingen als centrum, sportvoorzieningen, scholen, station en ziekenhuis. Veel fietsers (woon-werk, schoolgaand, recreatief) maken gebruik van de routes langs de Verkeersweg, de Hoofdweg en Stationslaan. Door Groot Sypel lopen twee hoofdfietsroutes.

Openbaar vervoer

Er rijdt geen openbaar vervoer (stadsbus of streekbus) door Groot Sypel. Reizigers die gebruik willen maken van de stadslijnen en buurtbus kunnen gebruik maken van de haltes op de Hoofdweg. Alle streek- en stadslijnen hebben het station van Harderwijk, op loopafstand van Groot Sypel, als begin- of eindpunt.

2.3.5 Groen en water

Karakteristiek

Te midden van de stedelijke uitbreidingswijken is lange tijd een centraal gelegen gebied onbebouwd gebleven. Sinds de jaren zestig hebben zich hier verschillende voorzieningen gevestigd met een betekenis voor de hele stad, zoals een sportcomplex, evenemententerrein, zwembad en middelbare scholen.

Het ruimtelijk beeld is rommelig en wordt vooral bepaald door hekwerken, reclameborden, lichtmasten, parkeerplaatsen en bebouwing met een laagwaardige architectuur.

Kwaliteiten

• Het gebied is centraal gelegen in de stad. De aanwezige voorzieningen en instellingen zijn goed bereikbaar met de auto, fiets of het openbaar vervoer.
• Met name het gebied ten oosten van de Stationslaan kent een lage bebouwingsdichtheid met veel ruimte rondom de gebouwen. De groene sportvelden, de waterpartijen en de parkachtige buitenruimten geven het gebied de sfeer van een campus.

Knelpunten

• Het gebied kent diverse locaties met een onsamenhangende stedenbouwkundige structuur.
• Het sportcomplex oogt rommelig en kent weinig ruimtelijke samenhang.
• Het beeld wordt bepaald door hekwerken, ballenvangers, reclameborden en lichtmasten. De parkeervoorzieningen zijn versnipperd gesitueerd. Een stevig samenbindend groen kader ontbreekt.

Water

De enige watergang (eigenlijk een reeks van vijvers die met elkaar in verbinding staan) in het gebied maakt onderdeel uit van het plantsoen langs de Couperuslaan. Deze waterpartij is zeer beeldbepalend voor het noordelijke deel van de wijk. De verantwoordelijkheid voor het beheer van deze watergang is in 1999 overgedragen van gemeente Harderwijk aan Waterschap Veluwe.

De doodlopende singel kent watertekorten en werd oorspronkelijk gevoed/ververst met opgepompt grondwater. Later werd hiervoor opgepompt oppervlaktewater uit de Friesegracht ingezet. Het water in de Friesgracht bestaat, afhankelijk van het seizoen, uit een mengsel van kwelwater van goede kwaliteit afkomstig van de spreng/singelstructuur van woonwijk Drielanden en oppervlaktewater afkomstig uit het Wolderwijd.

Naast een groen element had deze watergang van oorsprong ook een functie als opvangbuffer voor overstortend rioolwater. Vanaf 1998 is de riolering op een aantal punten aangepast, zodat de frequentie van overstorten is afgenomen van een paar keer per jaar naar 1 maal per 5 jaar (incidentele noodoverstort). Hoewel dit zeker een gunstig effect heeft gehad op de lokale kwaliteit blijkt uit metingen dat deze nog steeds voor verbetering vatbaar is. Dat geldt met name voor het gedeelte tussen Parkweg en Hoofdweg en het uiteinde bij de Bosboom Toussaintstraat (buiten het plangebied). De kwaliteit van overige delen wordt door Waterschap Veluwe als voldoende beoordeeld. Uit landelijk onderzoek is gebleken dat lokale bronnen een aanzienlijke invloed kunnen hebben op een slechte water kwaliteit (bladval, hondenpoep, voerbrood, lokvoer etc.).

Zoals in de waterparagraaf van bestemmingsplan Stadsdennen is omschreven is de watergang tevens aangewezen als potentiele hemelwaterberging voor een deel van woowijk Stadsdennen.

Het bestaande rioolstelsel is van het gemengde type waarbij stedelijk afvalwater en overtollig hemelwater gecombineerd wordt ingezameld en onder vrij verval afgevoerd wordt naar de rioolwaterzuivering op bedrijventerrein Lorentz. Huishoudelijk afvalwater wordt aangesloten op deze gemengde riolering. Van wat jongere bebouwing zoals Zwembad De Sypel, Sportschool Iedema en appartementencomplex De Commandeur wordt hemelwater van verhardoppervlak en daken niet geloosd op het gemengde stelsel, maar door middel van bodem infiltratie zo veel mogelijk vastgehouden in het gebied. Ook voor de te verplaatsen brandweerkazerne wordt bodeminfiltratie van hemelwater toegepast.