Bestemmingsplan Elden 2012

3.4 Welstandsbeleid

Arnhem kiest er in haar welstandsnota (2004) voor om zoveel mogelijk recht te doen aan de reeds bestaande verschillen in de bebouwde omgeving. Hiervoor is een indeling gemaakt in een aantal logische eenheden in de stad. Elke ruimtelijke eenheid heeft een welstandsniveau, 'zwaar', 'normaal', of 'licht', dat aangeeft in welke mate welstand in dat gebied wordt ingezet.

Op de welstandskaart is te zien dat voor het plangebied van Elden verschillende welstandniveaus gelden. In het gebied ten westen van de Huissensedijk rond de bonifaciuskerk is het welstandsniveau normaal van toepassing. Voor de rest van het dorp geldt het welstandsniveau licht. Voor het zuidelijk plangebied geldt het welstandsniveau utilitair normaal en voor de sportvelden van Eldenia het welstandsniveau utilitair licht.

Onder niveau 'normaal' vallen in het algemeen de karakteristieke vooroorlogse wijken. Voor de zichtbare gevels hebben de criteria een conserverend karakter waarmee de gebouwvorm, de dakvorm en de karakteristieke elementen worden gespaard. Aan de straatzijde mogen alleen ornamentele dakkapellen worden toegevoegd zoals die oorspronkelijk in die gebieden waren ontworpen. Serres mogen aan de achterzijde slechts in één laag vanaf de begane grondverdieping worden gerealiseerd. Kelderentrees (met keerwanden en trappen) die aangebracht worden in de straatgevels zijn niet aanvaardbaar. Er worden geen bijzondere eisen gesteld aan bijgebouwen in de achtertuin, niet zichtbaar vanaf het openbaar gebied.

In gebieden met het welstandsniveau 'licht' vindt de gemeente het voldoende om bouwplannen op hoofdlijnen op welstand te toetsen. De verantwoordelijkheid voor de invulling ligt vooral bij bewoners en eigenaren. Het gaat hier met name om de bestaande na-oorlogse delen van de stad. De criteria geven daar waar nodig de bescherming die noodzakelijk is om de kwaliteit van het publieke domein op redelijk niveau te houden.

Figuur 3.2. Welstandsniveaus uit Welstandsnota (2004)

Er is nieuwe welstandsbeleid in voorbereiding en de dit is vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders. De gemeenteraad moet het nog wel goedkeuren.

Waarom nieuw welstandsbeleid? Met de huidige Welstandsnota is ruim zeven jaar prettig gewerkt. Maar er komt steeds meer behoefte aan eenvoudigere en ruimere criteria. Daar speelt de gemeente met het nieuwe beleid op in. Minder regeldruk, meer vrijheid, vertrouwen en eigen verantwoordelijkheid. Dat zijn de kernwaarden uit de nieuwe Welstandsnota, die de gemeenteraad nog moet goedkeuren.

Een groot deel van alle bouwplannen gaat nu nog langs de welstandscommissie. Dat wordt straks aanzienlijk minder. Dit betekent dat de besluiten vaak sneller en efficiënter genomen kunnen worden. Er is een gebiedsindeling gemaakt en in sommige gebied is geen toetsing meer op welstand.

Dat geldt in wijken met veel variatie in bouwstijl en in type woningen. Daar hoeven bouwaanvragen straks niet meer op welstand getoetst te worden. Voorbeelden hiervan zijn gebieden met een dorps karakter (Elden), villawijken (Schaarsbergen) en wijken die gebouwd zijn tussen 1970 en 1985.

Als u voor de (ver)bouw een vergunning nodig heeft, dan gelden altijd de regels in het bestemmingsplan over grootte, bouwhoogte etc. Maar de keuze voor materiaal, vorm en kleur is helemaal vrij.

Sommige wijken hebben een samenhangend straatbeeld door bijvoorbeeld dezelfde daken, bouwstijl of materialen. In bijvoorbeeld een Malburgse straat, met doorlopende daken en rode dakpannen - kan één dakkapel het beeld van de hele straat teniet doen. Om het karakter te bewaken gelden hier beperkte welstandsregels en komt er een lichte toetsing. Deze gaan alleen over het gevelbeeld en de daken die vanaf de straat zichtbaar zijn. Voor de achterkanten gelden geen regels, die zijn dus welstandsvrij. De lichte toets geldt in Elden voor de Tuin van Elden en de kantorenpark De Gelderse Poort

Voor gebieden met een bijzondere kwaliteit, zoals de binnenstad, Geitenkamp of Gulden Bodem, blijven strengere regels voor de welstand gelden. Ze gelden voor alle gevels die zichtbaar zijn vanaf het openbaar gebied. Uitgangspunt is dat bij verbouwing de oorspronkelijke gevels, materialen en details in tact blijven. Dit geldt in Elden voor Park Westerveld dat is aangewezen als gemeentelijk beschermd dorpsgezicht.

Figuur 3.2. Welstandsniveaus uit het nieuwe in voorbereiding zijnde welstandsbeleid