Bestemmingsplan Kanaalzone-Zuid - Kayersmolen

3.1 Historie

In het verleden stroomde het kwelwater van de Veluwe Massief via een aantal natuurlijke beken naar de IJssel. Om het water te benutten voor de bedrijvigheid zijn in de 16e en 17e eeuw sprengen gegraven voor het aandrijven van papier-, koper-, koren-, en oliemolens. De Grift was de zuidelijke grens van het bewoonde dorp Apeldoorn. Apeldoorn dankt zijn ruimtelijke en economische ontwikkeling aan de ligging langs de Grift/Kayersbeek. Van belangrijkste ruimtelijke drager werd de Kayersbeek een afvoersloot en in een later stadium is hij op vele plekken uit het straatbeeld verdwenen.

Het Apeldoorns Kanaal is rond 1830 aangelegd op initiatief van koning Willem I. In eerste instantie ging het om het traject Hattem-Apeldoorn, maar later, in 1858, werd besloten om het Kanaal door te trekken van Apeldoorn tot Dieren. In de tweede helft van de 19e eeuw droeg het Kanaal flink bij aan de economische ontwikkeling van de stad. Langs het Kanaal ontstond een zone met bedrijven. Een deel van de bedrijven maakte voor het bedrijfsproces of voor het transport gebruik van het Kanaal. Na de Tweede Wereldoorlog kwam snel de klad in deze functie. In 1973 werd het Kanaal definitief voor scheepvaart gesloten. In de naoorlogse stedelijke ontwikkeling van Apeldoorn is het Kanaal nauwelijks betrokken. De nieuwe wijken Zevenhuizen en De Maten laten het Kanaal "links" liggen, en de nog steeds aanwezige bedrijvenstrook vormt een hinderlijke barrière in de wisselwerking tussen het stadscentrum en de oostelijke wijken.