Urkerhard

3.5 Cultuurhistorie en archeologie

Cultuurhistorie

Nederland heeft de Noordoostpolder geplaatst op de voorlopige lijst van Werelderfgoed. De Noordoostpolder is een duidelijk voorbeeld van een rationeel landschap uit de 20e eeuw, waarin de twee voormalige eilanden 'Urk' en 'Schokland' als zelfstandige elementen zijn opgenomen. Schokland staat al op de Unescolijst van het werelderfgoed.

Het vooroorlogse dorp, gelegen op het hogere gedeelte van het voormalige eiland, en de rand van het oude eiland zijn aangewezen als beschermd dorpsgezicht op basis van de Monumentenwet. De rand van het oude eiland valt binnen het bestemmingsplangebied.

De te beschermen waarden van het beschermd dorpsgezicht zijn in het bestemmingsplan opgenomen. De waarden bestaan hier uit een groenzone met palenscherm en hoogteverschillen die de grens van het oude eiland markeren.

Archeologie

Voor de onbekende waarden heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed de Indicatieve Kaart van Archeologische Waarden (IKAW) opgesteld. Voor de bekende waarden is de Archeologische Monumentenkaart (AMK) opgesteld. Om de onbekende informatie in beeld te brengen, heeft de gemeente Urk een gedetailleerde basiskaart vastgesteld, waarop alle beschikbare archeologische gegevens over Urk zijn verwerkt.

De Basiskaart, waarop de indicatieve archeologische waarden staan aangegeven, is tot stand gekomen na bureauonderzoek en een beperkt booronderzoek. De kaart geeft de verwachtingswaarde voor het aantreffen van archeologische resten in de bodem.

Vestigia, indicatieve archeologische waarden

Voor het plangebied geldt voor het overgrote deel een lage indicatieve verwachtingswaarde. Rond het oude eiland is een buffer met een middelhoge verwachtingswaarde alsmede langs de Urkerweg. Voor de gebieden waar een middelhoge indicatieve verwachtingswaarde geldt, wordt een regeling getroffen om eventuele aanwezige waarden te beschermen. Voor Zeewijk fase 4 geldt dat aanvullend onderzoek is verricht. Uit dit onderzoek is gebleken dat de kans op vondsten alhier gering is.

Voor het gebied waar een archeologisch middelhoge indicatieve verwachtingswaarde geldt, is de dubbelbestemming ´Waarde – Archeologie 1´ opgenomen om eventuele aanwezige waarden te beschermen. Voor de bescherming van de bekende dijkresten is de dubbelbestemming ´Waarde – Archeologie 2´ opgenomen.

Voor het gehele plangebied geldt dat indien er tijdens werkzaamheden archeologische vondsten of waarnemingen worden gedaan het verplicht is, zoals bepaald in artikel 53 lid 1 Monumentenwet 1988, dit te melden bij het bevoegd gezag: de minister.

Voor het deel dat valt binnen het beschermd dorpsgezicht is een dubbelbestemming opgenomen ten behoeve van het beschermen van de aanwezige cultuurhistorische waarden.