bestemmingsplanStationspark Oldenzaal Centraal - deelgebied Stationsplein

2.3 Gemeentelijk beleid

Stadsvisie 2025
De stadsvisie is vastgesteld in oktober 2008 en beschrijft de ambities van de stad, waarbij rekening is gehouden met ontwikkelingen op het gebied van woningbouw, economie, ruimtelijke ordening en welzijn.

Er zijn zes ambities voor het Oldenzaal van 2025 geformuleerd:

• 1. Oldenzaal binnenstad met sfeer
• 2. Bedrijvigheid, succes van heden en toekomst
• 3. Oldenzaal, de glimlach van Landgoed Twente
• 4. Oldenzaal, waar je graag woont en leeft
• 5. Verbinden en samenwerken, sleutel tot succes
• 6. Oldenzaal, behoud van inwonertal voor behoud van voorzieningen

Woonvisie 2010-215

In de 'Stadsvisie 2025: Eigenheid, stedelijke ambitie en oog voor mensen' wordt Oldenzaal beschreven als een plezierige woon- en leefgemeente. De woonvisie 2010-2015 is een uitwerking van de ambities 'Oldenzaal, waar je graag woont en leeft' en 'Oldenzaal, behoud van inwoneraantal en voorzieningen'. In de woonvisie staan drie thema's centraal voor het wonen in Oldenzaal:

• 1. Wonen op maat
• 2. Trots op onze wijken
• 3. Stedelijkheid op maat

De woonvisie is op 31 januari 2011 vastgesteld.

Prestatieafspraken wonen gemeente Oldenzaal 2010-2015

Gedeputeerde Staten van Overijssel hebben met de gemeente Oldenzaal afspraken gemaakt die de uitvoering van het gemeentelijk en provinciale woonbeleid mogelijk maken.
De prestatieafspraken benadrukken de gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeente en provincie

ten aanzien van het woonbeleid. De belangrijkste afspraken zijn hieronder weergeven:

• Er wordt gestreefd naar een hoogwaardige ruimtelijke kwaliteit;
• Er wordt een hoge prioriteit toegekend aan duurzaamheid en energiebesparing;
• Er wordt een visie opgesteld voor het thema wonen en zorg;
• De gemeente Oldenzaal richt haar beleid vooralsnog op een toename van de woningvoorraad voor de gehele gemeente van 1 januari 2010 tot 1 januari 2015 met ca 590;
• De gemeente Oldenzaal streeft er naar het toe te voegen nieuwbouwprogramma in belangrijke mate te realiseren op locaties binnen de contouren van feitelijk bebouwd gebied per 1 januari 2010;
• Gemeente Oldenzaal bevordert in de periode tot 1 januari 2015 initiatieven voor CPO.

Het Stationsplein betreft een nieuwbouwlocatie welke gelegen is binnen de contouren van het bebouwd gebied.

Prestatieafspraken woningbouw en stedelijke vernieuwing 2005-2009 gemeente Oldenzaal – WBO Wonen (2006)
Het college van B&W van de gemeente Oldenzaal en WBO Wonen hebben afspraken gemaakt die de uitvoering van het gemeentelijke woon- en stedelijk vernieuwingsbeleid mogelijk maken. Beide partijen willen een zeer krachtige impuls geven aan de woningbouw in Oldenzaal. Het Stationsplein is als speerpunt benoemd (zie afbeelding 2.2). Het doel hiervan is te komen tot een versnelling van de realisering, waarbij samenhang en een hoge kwaliteit wordt nagestreefd.

Afbeelding 2.2: Speerpuntprojecten

Visie op hoofdlijnen Stationspark Oldenzaal Centraal (2003)
De ontwikkelingsvisie Oldenzaal Centraal is door de gemeenteraad op 26 juni 2003 vastgesteld en geeft de visie op hoofdlijnen weer voor de ontwikkeling van het gebied Oldenzaal Centraal. De doelstellingen uit de visie zijn:

• opwaardering en herontwikkeling van het stationsgebied;
• bijdrage leveren aan de opwaardering voor de gehele regio, inclusief het Duitse grensgebied;
• complementariteit in relatie tot andere steden in de regio;
• een optimale ontsluiting van het gebied via openbaar vervoer en fiets bewerkstelligen;
• verbeteren van de stedenbouwkundige en vervoersrelaties tussen het centrum en de wijk
  Zuid-Berghuizen;
• aandacht hebben voor intensief ruimtegebruik met hoge kwaliteit van de bebouwde omgeving.

In de visie zijn de volgende uitgangspunten voor de planontwikkeling opgenomen:

• het spoor wordt geheel of gedeeltelijk verdiept aangelegd;
• de emplacementen worden uitgeplaatst;
• het viaduct Van Eektestraat wordt vervangen;
• er worden twee langzaam verkeersverbindingen gepland, die het spoor kruisen ter hoogte van de Helmichstraat en ter hoogte van de Boerskottenlaan;
• belangrijkste uitgangspunten zijn veiligheid- en geluidsnormen, specifieke aandacht gaat dan ook uit naar de geluidsproblematiek ter hoogte van de Lyceumstraat en de veiligheid van de spoorbaan en de bochten.

In de visie zijn een 17-tal beslispunten vastgelegd die de ruimtelijke ontwikkeling bepalen. De belangrijkste hiervan zijn:

• Langs de centrale as (loper), route Helmichstraat, worden voor zover dit mogelijk is, de beeldbepalende gebouwen behouden/versterkt. Voorbeelden hiervan zijn het oude belastingkantoor, Huize Irene en de watertoren;
• In het stationsgebied “opent” het spoor zich en zijn de treinen zichtbaar. In dit gebied krijgt het hoogteverschil bijzondere aandacht. Bij aankomst in Oldenzaal is het beeld open, licht en groen
• de Stakenbeek krijgt een nadrukkelijkere positie en functie in het plangebied. Het groene karakter wordt hiervoor versterkt als mede de toegankelijkheid;
• er komt een combinatie van woningen, waarbij naar een 24-uurs levendigheid wordt gestreefd. Voor het programma wordt gedacht aan 500-700 woningen en ca. 18 000m² kantoren en voorzieningen;
• een nieuwe autoverbinding over het spoor, in het verlengde van de Helmichstraat, zal de verbinding van Zuid-Berghuizen met het centrum van Oldenzaal verbeteren.

Masterplan stationspark Oldenzaal Centraal (2005)
Op basis van de Visie op hoofdlijnen is het Masterplan stationspark Oldenzaal Centraal2 opgesteld en op 15 december 2005 door de gemeenteraad vastgesteld. Het ontwerp van het Stationsplein is gebaseerd op dit Masterplan.

Het Masterplan gaat uit van een ruimtelijke basisstructuur voor het gebied Oldenzaal Centraal, bestaande uit een aantal onderdelen en thema's:

• nieuw station en omgeving;
• centrale as (de 'loper') met huidige station;
• van Gend en Loos-terrein;
• functies binnen het plan;
• ontsluiting;
• basisstructuur;
• parkeren;
• fietsverkeer.

Deze onderdelen worden in het Masterplan op hoofdlijnen uitgewerkt.

Afbeelding 2.3 Groene Loper in het Masterplan

Er worden daarnaast in het Masterplan vier belangrijke openbare ruimtes benoemd. Dit zijn het Stationsplein, de Loper, de Bisschop Balderikstraat en de Stakenbeek. Iedere ruimte krijgt een eigen karakter, passend bij de functie van het openbaar gebied. De belangrijkste uitgangspunten voor het Stationsplein waren:

• Het station wordt verplaatst en lager gelegd omdat het spoor verdiept wordt;
• Het busstation wordt verplaatst
• De gebouwen langs de loper staan in een strakke rooilijn en de gevels dienen een lichte kleur te krijgen.
• De loper wordt ingericht met groen en bomen.
• Vanwege het aanwezige hoogteverschil worden in de loper 6 terrassen aangelegd die telkens een halve meter in hoogte verschillen.

Het Masterplan Oldenzaal Centraal zal worden geactualiseerd.

Beeldkwaliteitsplan Oldenzaal Centraal (2007)
Voor Oldenzaal Centraal wordt een kwalitatief hoogstaand eindbeeld nagestreefd, zowel in de bebouwing als in de openbare ruimte. Om deze kwaliteit te waarborgen is een beeldkwaliteitsplan opgesteld. Het doel van het beeldkwaliteitsplan is inzicht geven in de gewenste verschijningsvorm van de gebouwde en onbebouwde omgeving van Oldenzaal Centraal. Het plan geeft op verschillende niveaus in woord en beeld de uitgangspunten voor de architectonische uitwerking aan. Daarnaast stelt het beeldkwaliteitsplan kaders en biedt het inspiratie aan ontwerpers en initiatiefnemers. Naast inspiratiebron vervult het beeldkwaliteitsplan ook een rol als toetsingskader voor de gemeente, de welstandcommissie en de supervisor. Het beeldkwaliteitsplan wordt als welstandstoets gehanteerd. Voor de inhoud van het beeldkwaliteitsplan wordt verwezen naar paragraaf 5.2.

Oldenzaal Centraal – inrichting openbare ruimte
Het inrichtingsplan voor de openbare ruimte is in 2006 vastgesteld. Het plan is op 2 november 2006 gepresenteerd tijdens een inloopmiddag. Op afbeelding 2.4 is de inrichting openbare ruimte van de loper weergegeven.


Afbeelding 2.4: Inrichting openbare ruimte loper

De gemeente Oldenzaal streeft naar integraal duurzaam waterbeheer, dit kan met de navolgende principes worden weergegeven:

• Geen kwantitatieve afwenteling.
• Geen kwalitatieve afwenteling.
• Geen verspilling van water, locale benutting.
• Water als ordenend principe.
• Samenwerking en afstemming, goede communicatie.
• Lerende organisatie ontwikkelen.
  

Een belangrijk onderdeel in het gemeentelijk waterplan is het ombouwen van een gemengd rioolstelsel naar een zoveel mogelijk gescheiden rioolstelsel. Hierbij worden verschillende waterkwaliteiten gescheiden en apart afgevoerd. Het regenwater wordt afgevoerd naar het oppervlaktewater. In de gehele stad wordt een schoonwaterstelsel (in delen) aangelegd (blauwe aders). voor het grootste deel vindt dat ondergronds plaats, maar, waar mogelijk, ook zichtbaar. Op deze manier worden diverse problemen of knelpunten opgelost. Emissie vanuit het gemengde rioolstelsel op oppervlaktewater kan bijvoorbeeld grotendeels worden voorkomen, wateroverlast kan worden beperkt en drainages kunnen water afvoeren ter voorkoming van grondwateroverlast.

Door deze keuze te maken moet, daar waar mogelijk, in de stad berging (bijvoorbeeld vijvers) gecreëerd worden. In verband met ruimtegebrek zal dat niet in voldoende mate mogelijk zijn, daarom zal aan de rand van de stad ook ruimte beschikbaar moeten komen om het water op te vangen. Daarna kan het water rustig worden afgevoerd naar de afvoerende beken. Het is een duurzame oplossing en hierdoor kan in de toekomst ook beter ingespeeld worden op de veranderingen van het klimaat (langere droge periodes afgewisseld met hevige neerslag).

De visie uit het waterplan is voor wat betreft riolering uitgewerkt naar beleidskaders in het Gemeentelijk Rioleringsplan, deze is op 6 oktober 2006 vastgesteld door de gemeenteraad van Oldenzaal. Hierin zijn ook eisen opgenomen ten aanzien van de inhoud van regenwaterbergingen die bij inbreidingsplannen moeten worden gerealiseerd.

Notitie 'Herijking verdiept spoor Masterplan Stationspark Oldenzaal Centraal'

Met de notitie 'Herijking verdiept spoor Masterplan Stationspark Oldenzaal Centraal' is door de gemeenteraad de ambitie voor een verdiepte ligging van het spoor uit het masterplan Stationspark Oldenzaal Centraal losgelaten. Het project is financieel niet haalbaar door het ontbreken van regionale, provinciale en rijkssteun. Voor de gemeente Oldenzaal is het niet mogelijk om zelfstandig de kosten te dragen. Er wordt daarom gekozen tot de handhaving van het bestaande spoort.

Met dit uitgangspunt is het stedenbouwkundig programma nog steeds uitvoerbaar, maar er zal op een andere wijze een nieuwe verbinding (Groene Loper) met de wijk Zuid Berghuizen bereikt moeten worden. Hiervoor zijn ontwerpen gemaakt. Voor deze nieuwe ongelijkvloerse verbinding is een rijks- en provinciale bijdrage beschikbaar. Ook ondersteunt de provincie deze ongelijkvloerse kruising met verwijzing naar het convenant stationsomgeving Oldenzaal. Met de rijks- en provinciale bijdrage en mogelijk te verkrijgen regionale bijdrage en de nog nader te onderzoeken bijdragen bij het ministerie Verkeer en Waterstaat, NS Poort en/of Prorail lijkt de uitvoerbaarheid van deze nieuwe ongelijkvloerse Groene Loper een reële en haalbare.

Raadsbesluit Groene Loper
Op 5 juli 2010 is door de gemeenteraad een besluit genomen over de realisatie van een nieuwe verbinding tussen Zuid-Berghuizen en de binnenstad, de zogenaamde Groene Loper. Daarnaast heeft de Groene Loper heeft het volgende als doel:

• Een openbaar vervoersknooppunt realiseren met NS-station, busstation, Park and Ride, fietsparkeren en Kiss and Ride;
• Een aantrekkelijk Toeristisch OverstapPunt realiseren.

Voor de realistie van de Groene Loper zijn drie varianten mogelijk:

• Variant 1 - Hierin wordt het busstation verdiept aangelegd, het huidige NS-station gesloopt en nieuw NS-station gebouwd.
• Variant 2 - Behoud van het bestaande busstation, sloop van huidige NS-station en bouw van nieuw NS-station nabij busstation
• Variant 3 - Behoud van NS-station, onderdoorgang met verbindingsdoel en OV-functies op maaiveld.

Variant 3 betreft de voorkeursvariant. Hieronder zijn de argumenten weergeven:

• De gestelde doelen van de Groene Loper worden met de voorkeursvariant bereikt;
• De voorkeursvariant past binnen de financiële kaders en is daarmee financieel haalbaar en uitvoerbaar;
• De voorkeursvariant past binnen de randvoorwaarden van het bestuursakkoord 2010-2014;
• De adviezen vanuit verkeer en sociale veiligheid kunnen in het vervolgontwerp worden verwerkt;
• Het bestaand NS-station blijft met de functies behouden en wordt mogelijk vanuit subsidiegelden verbeterd;
• Binnen de gestelde termijnen van de subsidievoorwaarden (1 januari 2012/2013) is de variant realiseerbaar.

De gemeenteraad heeft op 5 juli 2010 besloten om de variant 'behoud NS-station' als voorkeursvariant te benoemen voor het project Groene Loper behorende tot het project Stationspark Oldenzaal Centraal en voor de voorkeursvariant uit te gaan van een verbinding voor het langzame verkeer (fietser en voetganger). Deze variant zal het uitgangspunt zijn voor verdere planvorming en zal worden verankerd in dit bestemmingsplan.

• 2. Inventariserend Archeologisch Onderzoek Oldenzaal Centraal, BAAC BV, juli 2004