Bestemmingsplan Dedemsvaart Centrum

2.3 Gemeente

2.3.1 Toekomstvisie

In de Toekomstvisie gemeente Hardenberg 2004-2019 (subtitel: 'Hardenberg stapt stevig op de toekomst af', vastgesteld 27 mei 2004) en de uitwerking daarvan in het Meerjarenprogramma (10 november 2005) wordt ingezet op versterking van vier gemeentelijke kwaliteiten: "de onderlinge betrokkenheid, de prettige woonomgeving, de ondernemerszin en de groene ruimte". Aangegeven wordt dat centrale voorzieningen met een regionale uitstraling in Hardenberg worden geconcentreerd, waarbij Dedemsvaart een aanvullende functie heeft.

2.3.2 Collegeprogramma

In het Collegeprogramma 2010-2014 (subtitel: 'Meer met Minder', 9 april 2010) is aangegeven dat de gemeente vanwege de economische crisis en de bezuinigingstaakstelling van het Rijk over onvoldoende middelen beschikt om het beleid uit de voorgaande collegeperiode ongewijzigd voort te zetten. Het college geeft aan dat gestart wordt met de uitvoering van het centrumplan Dedemsvaart. Het doel is: verbetering tot toekomstgericht koopcentrum.

2.3.3 Detailhandelsstructuurvisie

De gemeente heeft op 21 december 2004 de detailhandelsstructuurvisie vastgesteld. Deze visie geeft antwoord op de volgende vraag: "Hoe kan het economisch voorzieningenniveau in de diverse kernen binnen Hardenberg zodanig worden versterkt, dat de consument in een hoogwaardig, aantrekkelijk en leefbaar winkelgebied zijn aankopen kan doen?" (Visie Detailhandelstructuur, gemeente Hardenberg, Seinpost, 2002). Wanneer wordt gekeken naar huidige winkelconcentraties, koopstromen, ligging en draagvlak, dan lijken Dedemsvaart en Hardenberg-kern twee min of meer zelfstandig functionerende gebieden te zijn. Dedemsvaart wordt als een koopcentrum met bovenlokale verzorgingsfunctie getypeerd. Het beleid is er op gericht dit in de toekomst uit te bouwen.

De visie constateert dat Dedemsvaart en Hardenberg beide een breed draagvlak voor volumineuze detailhandel hebben. Binnen de kern Hardenberg gaat het om bedrijvenpark Haardijk en Heemserpoort. Voor Dedemsvaart is het Mercatorterrein aangewezen als geschikte locatie voor detailhandel in volumineuze goederen en detailhandel in meubels en aanverwante artikelen met een minimum verkoopvloeroppervlak van 1.000 m².

2.3.4 Strategische visie

In januari 2009 is de Strategische Visie Masterplan Dedemsvaart verschenen. De visie beoogt vanuit de invalshoeken stedenbouw, verkeer en detailhandel de kwaliteit van het centrum van Dedemsvaart op een hoger plan te brengen. Hierdoor zal de functie van Dedemsvaart als woon-, werk- en verzorgingskern aanzienlijk worden versterkt. Omdat de visie is vertaald in de Structuurvisie Dedemsvaart Centrum (en vervolgens in het Masterplan Centrum Dedemsvaart), wordt niet nader op de inhoud van deze visie ingegaan.

2.3.5 Structuurvisie

Op 16 februari 2010 is door de gemeenteraad de Structuurvisie Dedemsvaart Centrum vastgesteld. Hierin zijn onder meer de Detailhandelsstructuurvisie (21 december 2004), de Structuurvisie Dedemsvaart (25 april 2006) en de Strategische Visie Masterplan Dedemsvaart vertaald. De Structuurvisie Dedemsvaart Centrum geeft de ruimtelijke visie weer voor het centrum van Dedemsvaart tot 2020 en vormt daarmee het belangrijkste kader voor ruimtelijke ontwikkelingen binnen het centrum van Dedemsvaart.

Uitgangspunt voor het centrumgebied is dat het gemengde karakter en de levendigheid worden behouden. Naast de functie van koopcentrum voor de dagelijkse benodigdheden en doelgerichte aankopen dient het gebied ook aantrekkelijk te zijn voor recreatief winkelen, horeca en sociaal-culturele voorzieningen.

In de structuurvisie wordt onder meer stilgestaan bij de positionering van het winkelapparaat. Daaruit blijkt dat de supermarkten door verschillende trends uit hun jasje groeien. Daarnaast zal het centrumgebied aantrekkelijker moeten worden voor het recreatief winkelen. De ontwikkelingen vragen om de volgende invulling:

• meerdere supermarkten in verschillende segmenten plus versspecialisten, afgestemd op het bovenlokale draagvlak;
• een pakket niet-dagelijkse winkels in het kernwinkelgebied, voornamelijk voor doelgerichte aankopen, maar ook met een functie voor recreatief winkelen;
• aansluitend hierop vermaakfuncties, zoals daghoreca, om een langer verblijf in het centrum te stimuleren;
• voldoende en goed bereikbare parkeerplaatsen;
• een inrichting van de openbare ruimte die aansluit bij de functie van koopcentrum.

In het centrum van Dedemsvaart wordt uitgegaan van een versterking van het centrumgebied als koopcentrum door het meer compact te maken. Daarvan maakt onderdeel uit het verplaatsen naar en concentreren aan de Markt van twee bestaande supermarkten uit de Julianastraat (Aldi en Jumbo). Met de reeds bestaande supermarkt (Albert Heijn) op perceel Markt 69 gaat de visie uit van een concentratie van drie supermarkten aan de Markt. Zowel de marktruimte als de parkeerbehoefte die hierbij een rol spelen, zijn in de visie betrokken en laten geen ruimte voor een extra supermarkt.

Voor de uitvoering van de Structuurvisie Dedemsvaart Centrum zijn inmiddels bestemmingsplanprocedures opgestart om de vestiging van de twee supermarkten mogelijk te maken aan de Markt die nu nog aanwezig zijn aan de Julianastraat te Dedemsvaart. Het gaat hierbij om het bestemmingsplan Dedemsvaart Centrum, Markt Noordzijde en het bestemmingsplan Dedemsvaart Centrum, Markt Westzijde. De wettelijke procedure voor beide plannen is opgestart en daarvoor is in oktober 2012 het ontwerpbestemmingsplan ter visie gelegd. Binnenkort buigt de gemeenteraad zich over de besluiten tot vaststelling van de plannen.

2.3.6 Masterplan

Op 5 juli 2011 is het Masterplan Centrum Dedemsvaart vastgesteld. In dit overkoepelende plan voor het centrum zijn de gewenste ontwikkelingen op het gebied van stedenbouw, het woon- en winkelprogramma, verkeer, parkeren en openbare ruimte bijeengebracht en uitgewerkt.

Voor de stedenbouwkundige hoofdopzet van het centrum geldt als motto: 'respect voor en versterking van de karakteristiek van Dedemsvaart'. Deze karakteristiek wordt bepaald door de lange landschappelijke water- en groenlijnen uit het veenkoloniale landschap en de fijnkorrelige stedenbouwkundige structuur.

Het masterplan bevat 20 deelprojecten die elk op hun eigen manier bijdragen aan een 'compleet, compact, comfortabel en duurzaam centrum' van Dedemsvaart. Voor een groot deel van deze projectgebieden zijn of worden afzonderlijke bestemmingsplannen opgesteld. Voor zover deze en andere bestemmingsplannen (bouwkundige) ontwikkelingen mogelijk maken die nog niet zijn uitgevoerd, zijn ze buiten het plangebied gehouden. Voorliggend bestemmingsplan voor Dedemsvaart Centrum is immers conserverend van aard. Dat neemt niet weg dat er wel de nodige flexibiliteit is ingebouwd door te kiezen voor een ruime gebruiks- en bouwregeling met diverse afwijkingsmogelijkheden. Zeker gelet op de dynamiek binnen dit centrumgebied is dat een must.

2.3.7 Welstandsnota

De gemeenteraad heeft op 29 november 2011 de Welstandsnota Hardenberg Visie op beeldkwaliteit vastgesteld. Deze nota zet in op "het leggen van verbindingen tussen bestaande gebiedskwaliteiten en nieuwe ontwikkelingen, tussen oud en nieuw, tussen snel en traag, tussen stad en land, tussen rood en groen, tussen opbrengsten en kosten." De ambitie is een kwaliteitsontwikkeling in gang te zetten waarbij elk project bijdraagt aan de versterking van de beeldkwaliteit van de leefomgeving. Daarmee zullen de verschillende kernen zich meer onderscheiden en krijgt elke kern zijn eigen kleur (terug).

De gemeente wil meer vrijheid voor burgers creëren. Dit wordt bereikt door kaders te stellen 'waar het er toe doet' en andere delen van de gemeente regelvrij te maken. Een en ander komt tot uiting in de toekenning van drie niveaus (zie hierna). Op de belangrijke plekken wordt door middel van welstand en bestemmingsplan gestuurd. De laag gewaardeerde plekken zijn welstandsvrij. Voor deze gebieden is het bestemmingsplan maatgevend.

De welstandsnota maakt onderscheid naar de volgende niveaus:

• Niveau 0 (laag):

Geen eisen ten aanzien van welstand. Beeldkwaliteit wordt geregeld in het bestemmingsplan.

• Niveau 1 (midden):

Specifieke ambitie ten aanzien van beeldkwaliteit, gericht op behoud van belangrijkste gebiedskenmerken van architectonische of stedenbouwkundige aard. Inzet van een globale vorm van welstand met planbegeleiding naast het bestemmingsplan.

• Niveau 2 (hoog):

Hoge ambitie ten aanzien van beeldkwaliteit, bij gebieden en/of locaties met een hoge architectonische en stedenbouwkundige waarde. Inzet van welstand met een intensieve vorm van planbegeleiding naast het bestemmingsplan.

Uitsnede kaart Welstandsnota

Aan het plangebied is grotendeels beschermingsniveau 2 toegekend (zie bovenstaande afbeelding). Het Beeldregieplan centrum Dedemsvaart (Van den Oever Zaaijer & P Architecten, 2009) vormt het vertrekpunt voor de uitwerking van de beeldkwaliteit binnen dit gebied.

2.3.8 Duurzaam Hardenberg

De gemeente streeft op termijn naar energieneutraliteit. Hiermee wordt bedoeld dat alle energie die binnen de gemeentegrenzen wordt gebruikt in de gemeente zelf of in de regio duurzaam wordt opgewekt. Concreet wil de gemeente in 2014 minimaal 10% energie hebben bespaard en 10% meer duurzame energie per jaar hebben gerealiseerd. Dit doet de gemeente Hardenberg in stappen van 2,5% per jaar. Onderdeel van dit beleid is het adviseren van detailhandelsbedrijven in het kader van de vergunningverlening en handhaving.

Voor overige maatregelen op dit beleidsterrein wordt verwezen naar de gemeentelijke website.

2.3.9 Overig beleid

In het volgende hoofdstuk wordt ingegaan op de Bijgebouwenregeling en de Beleidsregel kleinschalige bedrijvigheid aan huis.

Het gemeentelijk beleid inzake archeologie en externe veiligheid komt bij de toets aan wet- en regelgeving in hoofdstuk 4 aan bod.