Buitengebied Hardenberg, Schuineslootweg te Schuinesloot en Volle Urenweg te Hoogenweg

3.3 Gemeentelijk beleid

3.3.1 Beleidsnotitie Rood voor Rood met gesloten beurs

De provinciale regeling 'Rood voor Rood met gesloten beurs' is op 16 maart 2005 vastgesteld door Provinciale Staten. De hoofdlijnen van Rood voor Rood zijn hiermee vastgelegd in een herziening van het Streekplan 2000+. Per 1 juli 2009 is de regeling opgenomen in de 'Kwaliteitsimpuls Groene Omgeving'. De gemeenten hebben de taak gekregen om binnen de provinciale kaders gemeentelijk beleid rondom Rood voor Rood met gesloten beurs te formuleren.

In de beleidsnotitie ‘Rood voor Rood met gesloten beurs’ van de gemeente Hardenberg wordt invulling gegeven aan de kaders die de provincie heeft gesteld. De gemeente Hardenberg wil de ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied verbeteren met behulp van de Rood voor Rood-regeling. De beleidsnotitie vormt het toetsingskader voor aanvragen van mensen die gebruik willen maken van de regeling.

In de nota zijn criteria opgenomen waaraan de aanvragen moeten voldoen en onder welke voorwaarden de gemeente Hardenberg mee wil werken aan het toepassen van de regeling.

De gemeentelijke beleidsnota heeft belangrijke raakvlakken met ander gemeentelijk beleid, zoals de ontwikkeling van een nieuw bestemmingsplan buitengebied. De koppeling zit vooral in de gebiedsindeling en de daarbij behorende kenmerken en ontwikkelingsmogelijkheden. In beide nota's ligt de nadruk op de ruimtelijke kwaliteit en wordt gedacht vanuit landelijke kwaliteitseisen.

De voorgestelde ontwikkelingen leiden tot een versterking van de ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied van de gemeente Hardenberg. Deze meerwaarde vertaalt zich in het volgende:

• 1. verdwijnen landschapontsierende bebouwing; door het toepassen van de Rood voor Rood regeling voor het slopen van de voormalige agrarische schuren neemt de hoeveelheid landschapontsierende bebouwing in het buitengebied af.
• 2. versterken landschappelijke kwaliteit; door het slopen van de landschapsontsierende bebouwing, het aanplanten van erfbeplanting en het toevoegen van een aantal landschappelijke elementen wordt de landschappelijke kwaliteit van het buitengebied van Hardenberg versterkt.

Hiermee voldoet het initiatief aan het gemeentelijk beleid.

3.3.2 Visienota Buitengebied Gemeente Hardenberg

De gemeente Hardenberg heeft de hoofdlijnen van het nieuwe ruimtelijke beleid voor het totale buitengebied van de gemeente Hardenberg geformuleerd in de 'Visienota Buitengebied Gemeente Hardenberg'. De nota richt zich vooral op de realisatie van ruimtelijke kwaliteiten in het buitengebied.

De ruimtelijke visie zoals vastgelegd in de visienota moet de basis gaan vormen voor een nieuw bestemmingsplan voor het buitengebied in de gemeente Hardenberg. De hoofddoelen van het ruimtelijk beleid zoals verwoord in de 'Visienota Buitengebied' zijn:

• Op een duurzame en efficiënte wijze ruimte scheppen voor de verschillende ruimtevragende functies;
• Het vergroten van de leefbaarheid van het platteland;
• Het vergroten van de ruimtelijke kwaliteit.

Voor wat betreft de functie 'Wonen' heeft de gemeente haar gemeentelijke beleid verwoord in een aantal uitgangspunten/doelstellingen te weten:

• 1. Behoud van een gevarieerd woningaanbod in het buitengebied, zowel qua inhoud van de woningen als qua verschijningsvorm;
• 2. De afstemming van de maximale inhoudsmaat van woningen in het buitengebied op de gebiedskenmerken;
• 3. Het bieden van ruime mogelijkheden voor inwoning;
• 4. Het bieden van de mogelijkheid om aan vrijgekomen agrarische bedrijfsgebouwen een woonfunctie toe te kennen; waarbij ruimere mogelijkheden gelden naarmate meer oppervlakte aan landschapsontsierende bedrijfsgebouwen worden afgebroken;
• 5. Het tegengaan van permanente bewoning van recreatiewoningen;
• 6. Het bieden van ruimte voor opvulling van open gaten in bebouwingslinten met woningbouw of kleinschalige bedrijvigheid.

De gemeente sluit een toename van de woonfunctie in het buitengebied niet uit. Wel wordt uitgegaan van optimale benutting van de bestaande bebouwing. Wonen in het buitengebied wordt niet meer gezien als een ongewenste functie maar als een waardevol bestandsdeel van het totale woningaanbod van de gemeente. De gemeente streeft dan ook naar het instandhouden van een gevarieerd aanbod aan woonmilieus. In de gebieden die worden aangewezen als landbouwontwikkelingsgebied wordt zeer terughoudend omgesprongen met een toename van de woonfunctie.

Het plangebied aan de Schuineslootweg is gelegen in een landbouwontwikkelingsgebied. De locatie aan de Volle Urenweg is gelegen in een gemengd gebied.

Het voornemen tot deelname aan de Rood voor Rood regeling is door de gemeente reeds uitgebreid getoetst. Bekeken is of omliggende functies, als bijvoorbeeld agrarische bedrijven, in hun bedrijfsvoering of ontwikkelingsmogelijkheden worden belemmerd door het toevoegen van enkele woningen in het buitengebied van Hardenberg. In het voorliggende geval levert de toevoeging van één compensatiewoning aan de Schuineslootweg, het wijzigen van de agrarische bedrijfsbestemming in onder andere een woonbestemming en het toevoegen van één compensatiewoning aan de Volle Urenweg te Hoogenweg geen belemmeringen op voor in de omgeving gelegen functies.

3.3.3 Welstandsnota Hardenberg

3.3.3.1 Algemeen

Op basis van de kaart behorend bij de welstandsnota blijkt dat het plangebied aan de Schuineslootweg is aangemerkt als 'dorpen'. Het plangebied aan de Volle Urenweg ong. is aangemerkt als 'heide-ontginning. In de navolgende figuur is een uitsnede van de welstandskaart behorende bij de welstandsnota opgenomen

Figuur 3.8 Uitsnede welstandskaart gemeente Hardenberg (Bron: Gemeente Hardenberg)

3.3.3.2 'Dorpen'

In de 'dorpen' is langs de routes over land en water door de eeuwen heen bebouwing ontstaan in zogenaamde bebouwingslinten. Op kruisingen met wegen vormden zich de kernen. De (gedempte) kanalen zijn herkenbare en markante lijnen in het landschap, en de voornaamste ruimtelijke structuurdragers in de gemeente. Langs, of op de kanalen liggen nog immer belangrijke routes. Het karakter en de beleving van de lintbebouwing is ernstig geschaad daar waar de kanalen zijn gedempt.

In de bebouwingslinten is veel variatie aan bouwstijlen, detaillering, materiaal- en kleurgebruik. Gebouwen hebben of een heel groot volume (zoals boerderijen) of een heel klein volume (vervenerswoningen). De representatieve voorgevel is gericht op de linten. De nokrichting van de bebouwing staat hier haaks op. Het beleid van de gemeente is erop gericht om de belangrijkste bebouwingskarakteristieken in deze dorpen te handhaven. Waar mogelijk kan de lineaire hoofdstructuur van lintdorpen worden hersteld of mogelijk versterkt.

3.3.3.3 'Heide-ontginning'

In deze gebieden ligt de bebouwing los of is deze geclusterd in buurtschappen. De erven liggen zowel aan de weg als verder afgelegen. De erven worden gekarakteriseerd door diverse opstallen, waarbij de boerderij niet specifiek naar de weg toe is georiënteerd. De bebouwing in dit gebied kent van oorsprong een grote diversiteit in stijl, maar is over het algemeen beperkt van maat en schaal. In de loop der tijd is deze diversiteit doorgezet. Over het algemeen zijn de kleuren terughoudend: donkergroen, bruin en andere kleuren ontleend aan het landschap.

Het beleid in deze gebieden is er op gericht om de belangrijkste karakteristieken van dit ontginningslandschap, de regelmatigheid en de relatieve kleinschaligheid, te handhaven. Dit landschap biedt door zijn structuur en diversiteit aan bebouwing mogelijkheden voor nieuwe ontwikkelingen zonder dat het oorspronkelijke patroon wordt verstoord. De versterking van de structuur van de landschappelijke beplanting is daarbij tevens een uitgangspunt.

3.3.4 Conclusie toetsing aan gemeentelijk beleid

De sloop van 1.800 m² aan landschapsontsierende voormalige agrarische bebouwing en de bouw van twee nieuwe compensatiewoningen in het kader van de Rood voor Rood regeling is in overeenstemming met de gemeentelijke beleidsuitgangspunten zoals hierboven beschreven. Ook de vervangende nieuwbouw voor de bestaande woning is in overeenstemming met gemeentelijke beleidsuitgangspunten.

Overigens dienen de woningen nog getoetst te worden door de welstand waarbij de gebiedstype 'dorpen' en 'heide-ontginning' en de daarbij behorende eisen leiden zullen zijn.