Haaksbergen-Dorp Uitbreidingslocatie De Veldmaat

5.4 Archeologische waarden

Inleiding

Bij ruimtelijke plannen moet vooraf worden bepaald of mogelijk sprake kan zijn van bestaande archeologische waarden. Dit aspect geldt in principe voor alle drie de onderdelen van dit plan. Om die reden is een aantal archeologische onderzoeken voor de locatie uitgevoerd. Deze komen hierna aan de orde.

Inventariserend archeologisch onderzoek

In het kader van de ontwikkeling van de woongebieden de Veldmaat èn Wissinkbrink is een archeologisch onderzoek uitgevoerd (Locatie de Veldmaat te Haaksbergen, Inventariserend archeologisch onderzoek, BAAC onderzoek- en adviesbureau, projectnummer: 070073, april 2007). Het onderzoek is verricht voor het grootste deel van onderhavig plangebied. Het onderzoek bestond uit een bureauonderzoek en een verkennend veldonderzoek. Hieronder wordt ingegaan op de belangrijkste resultaten die van toepassing zijn op onderhavig plangebied.

bureauonderzoek

Het doel van een archeologisch bureauonderzoek was het opstellen van een gespecificeerde archeologische verwachting voor het plangebied. Het plangebied heeft op zowel de IKAW als de Cultuurhistorische Atlas een "lage tot middelhoge trefkans op het aantreffen van archeologische waarden" toegekend gekregen. Op basis van het bureauonderzoek wordt geconcludeerd dat Het erf 'Klomphutte' (de locatie van het beoogde 'Twents Erf') een hoge specifieke verwachting op het voorkomen van een middeleeuwse vindplaats (huisplaats) heeft. Het overige deel van het terrein heeft een middelhoge specifieke verwachting op het aantreffen van archeologische vondsten en/of bewoningssporen.

veldonderzoek

Ter plaatse van plangebied blijft de hoge specifieke verwachting voor het aantreffen van een middeleeuwse huisplaats ter plaatse van het beoogde 'Twents Erf' gehandhaafd. Het overige deel van het terrein wordt opgedeeld in een gebied waar de middelhoge specifieke verwachting op archeologische vondsten blijft gehandhaafd en een deel waar de verwachting wordt bijgesteld naar een lage verwachting. Geconcludeerd wordt dat voor de eerstgenoemde deelgebieden vervolgonderzoek noodzakelijk is (in de vorm van karterende boringen) en dat voor de gebieden met een lage verwachting geen vervolgonderzoek hoeft plaats te vinden. Dit staat uitgewerkt in onderstaande verwachtingenkaart.

Verwachtingskaart archeologische waarden, uit archeologisch onderzoek

conclusie

Uit het inventariserende archeologische onderzoek blijkt dat ter hoogte van het beoogde Twentse Erf, alsmede een deel van de beoogde regionale waterretentie, alsmede ter hoogte van deelgebied 4 (het meest oostelijke woongebied) vervolgonderzoek dient plaats te vinden.

Aanvulling op bureauonderzoek en karterend onderzoek

Inleiding

Ten behoeve van de plannen heeft er een vervolgonderzoek plaatsgevonden waarin het onderzoeksgebied enigszins is uitgebreid en er karterende boringen hebben plaatsgevonden (Gemeente Haaksbergen, Plangebied Wissinkbrink en Veldmaat, Aanvulling op het bureauonderzoek en karterend booronderzoek, BAAC rapport V-07.0464 maart 2008). Het onderzoek is uitgevoerd voor de gebieden waarvoor op basis van het (aangevulde) bureauonderzoek een hoge archeologische verwachting geldt. Voor onderhavig plangebied betreft het de zuidoostelijke hoek van deelgebied 3 alsmede deelgebied 4. Hieronder is een kaart opgenomen met de ligging van de gebieden. De conclusies en aanbevelingen uit dit rapport zijn hieronder kort opgenomen, voorzover relevant voor onderhavig plangebied.

Ligging onderzoekslocaties Veldmaat. De locaties aangeduid met '3' en '4' betreffen deellocatie 3 (deels) en 4 van onderhavig bestemmingsplan

Conclusie

Voor de voor dit bestemmingsplan relevante deelgebieden wordt archeologische vervolgonderzoek niet noodzakelijk geacht.

Archeologisch onderzoek locatie Kolenbranderweg 32

Inleiding

Voor deellocatie 1 (het 'Twents erf') op het adres Kolenbranderweg 32 is een inventariserend veldonderzoek met behulp van boringen (karterende fase) uitgevoerd (Haaksbergen, plangebied Kolenbranderweg 32, Inventariserend veldonderzoek (karterende fase), BAAC, rapportnummer V-08.0426, december 2008).

Doel van het dit onderzoek is om voorafgaand aan de herontwikkeling in beeld te brengen welke archeologische waarden er in het geding kunnen zijn. In dit rapport zijn de resultaten van het karterende booronderzoek beschreven. Op basis van deze resultaten worden aanbevelingen gedaan voor eventueel vervolgonderzoek.

Onderzoek

De uitvoering van het karterende booronderzoek is gebaseerd op een bureauonderzoek (Van Putten 2007) en een aanvullend bureauonderzoek (Buesink 2008). De resultaten van deze onderzoeken zijn respectievelijk in april 2007 en in maart 2008 gerapporteerd. Uit de onderzoeken bleek dat het plangebied een hoge archeologische verwachting heeft voor met name de periodes vanaf de Bronstijd tot de Nieuwe tijd met mogelijk een middeleeuws erf.

Conclusie

Voor het plangebied gold een hoge verwachting op aantreffen van archeologische resten voor met name de perioden vanaf de Bronstjd tot heden. De bodem binnen het plangebied bleek vrijwel geheel verstoord, waarbij de oorspronkelijke veldpodzol- en gooreerdgronden verdwenen zijn. Door de vermenging van de bovengrond en de ondergrond is de kans klein dat archeologische waarden intact aanwezig zijn. Het pand aan de Kolenbranderweg 32 (de bebouwing van erve "Klomphutte") blijft bestaan. Ter plaatse van de huidige bebouwing kunnen nog resten of sporen van voorlopers van deze boerderij aanwezig zijn.

Aanbevelingen

Op basis van de resultaten van onderhavig onderzoek adviseert BAAC bv dat een archeologisch vervolgonderzoek niet noodzakelijk is. Bovenstaand advies vormt een zogenaamd selectieadvies. Dit betekent niet dat reeds gestart kan worden met bodemverstorende activiteiten of de daarop voorbereidende activiteiten. Het selectieadvies dient namelijk eerst beoordeeld te worden door de bevoegde overheid (gemeente Haaksbergen) en leidt tot een selectiebesluit.