Stadscentrum, deelplan Bilderdijk 2012

Stedenbouwkundig
Het stedenbouwkundig model is gebaseerd op een vorm van functiemenging. Enerzijds is het een plan voor de zorginstelling, anderzijds heeft het plangebied een open en openbaar karakter zodat het deel uit maakt van de wijk. Het plan is bewust niet voorzien van privé-tuintjes bij de begane grondwoningen. Zo is als grens tussen privé en openbaar, een harde grens gekozen direct langs het gebouw. Hierdoor oogt de openbare ruimte overzichtelijk en is daardoor uitnodigend en toegankelijk voor voetgangers en fietsers en voegt iets toe aan de belevingswaarde van de wijk.

Bomen en groen
De gebouwen rijzen als het ware op uit een gazon dat tegen het complex aan glooit. Het parkeren vindt plaats onder en tussen de bomen. Er is sprake van een uitbreidbare parkeeroplossing. In geval van uitbreiding vindt deze plaats zonder de ontworpen groenstructuur geweld aan te doen. Met name de noordrand krijgt een bomenrij van de tweede orde. Bomen die zich lang kunnen handhaven.

Flexibiliteit in gebruik
Duurzaamheid staat op de eerste plaats voor 'lang mee gaan'. De periode tussen bouw en sloop moet zo lang mogelijk zijn. Dit vraagt om een langetermijn exploitatiegedachte. Het plan 'Bilderdijk' is weliswaar voor een bepaald doel ontworpen, maar kan zich in de toekomst lenen voor meerdere doelen. In eerste instantie, wellicht de eerste 10 jaar, is het complex bestemd als zorgcentrum te beheren door zorginstelling Zorgpalet van Zorggroep Leveste Middenveld. Deze zorggroep zal het gebouw waarderen als een woon-zorgcentrum vanwege de hoge kwaliteit van de verblijfseenheden. Waar eenheden vanuit de AWBZ voorheen vaak slechts op 20 m2 (zware zorg) tot 45 m2 (lichte zorg) gewaardeerd werden, heeft ontwikkelaar Domesta hier gekozen voor ruim 80 m2 per eenheid. Zo'n zorgeenheid heeft hier de afmeting en opzet van een 3-kamerappartement met eigen balkon, grote badkamer etc. Enerzijds zijn de eenheden dus geschikt voor volledig zelfstandige bewoning, anderzijds kan men hier oud worden en de meest zware zorg in de woning ontvangen vanuit Zorgpalet die hier dag en nacht aanwezig is.

De kenmerken van zelfstandig wonen hier zijn:

• 1. Ruim driekamerappartement met eigen balkon en grote badkamer en ruime hal.
• 2. Eigen postkast en bel/videofoon bij hoofdentree.
• 3. Alle woningen liggen met voordeur en keukenraam aan een binnenstraat waar optimaal daglicht toetreedt.
• 4. Parkeerruimte direct bij de gebouwentree.
• 5. Het parkeeroppervlak is uitbreidbaar (groeimodel) ontworpen. Een collectief beheerde parkeervoorziening kan eenvoudig gewijzigd worden naar een individueel systeem met gemeentelijke parkeervergunningen.

De kenmerken als verzorgingshuis zijn:

• 1. Alle woningen zijn binnendoor via gangen met elkaar verbonden zodat een prettig klimaat, beschutting en veiligheid geborgd is.
• 2. Alle gangen zijn breed zodat beddentransport mogelijk is.
• 3. Er is een centrale ontmoetingsruimte met voorzieningen.
• 4. Op diverse plaatsen (circa 10 stuks) zijn woningen ingericht als zorgsteunpunt en/of centrale opvang van bewoners met specifieke eigenschappen.
• 5. Het parkeren om het gebouw kan desgewenst als eigen parkeergebied centraal beheerd worden.
• 6. Het parkeren wordt in eerste instantie minimaal (wel uitbreidbaar) aangelegd om geen aanzuigende werking naar de buurt te geven. Parkeren is bedoeld voor (partners van) cliënten, bezoekers en zorgverleners. Dit levert dan tevens een optimum aan groen om het gebouw.
• 7. De woningen zijn rolstoelvriendelijk en kennen brede deuren waardoor zelfs evacuatie per bed mogelijk is.
• 8. De woningen zijn voorbereid op domotica en zijn uitgerust met een volledige branddetectie en het complex heeft een gecertificeerde brandmeldcentrale.

Het gebouw zal de eerste periode dus wellicht functioneren als één complex. Het is echter zeer denkbaar dat het gebouw in de toekomst, ten gunste van meerdere doelgroepen uiteen zal vallen in meerdere bouwdelen met ieder een eigen doelgroep. Het geheel is namelijk niet alleen horizontaal te splitsen in drie afdelingen met subafdelingen, maar is ook verticaal te delen, daar het complex meerdere hoofdentree's kent.

Hierbij is voorzien dat elk deel een eigen hal met belpaneel en postkasten heeft en ook een eigen parkeergebied voor de deur.

Door deze flexibiliteit in gebruik en de ruime afmeting van de appartementen zal dit complex een duurzame exploitatie tegemoet gaan en dus lang stand houden. In basis is het geschikt voor elk soort één- of tweepersoonshuishouden, met of zonder zorgvraag, maar ook voor groepswonen. Door de keuze voor ongewapende woningscheidende wanden valt er zelfs te denken aan het vergroten/samenvoegen van woningen. Door de inbedding in de woonwijk en dicht bij het centrum zal dit complex een lange levensduur tegemoet gaan.

Energie en CO2
Domesta heeft gekozen voor een energieprestatiecoëfficient die 10% lager ligt dan de wettelijke norm.

Het complex is zodanig ontworpen dat het aantal noordgeörienteerde woningen minimaal is. In de zin van passieve energie is optimale zoninstraling het streven geweest in de oriëntatiekeus.

Het toepassen van een collectieve WKO en of warmtepomp en/of individuele zonneboilers zijn zaken die nog in onderzoek zijn.

In de woningen is gekozen voor een individuele CO2 gestuurde ventilatie. Dit wil zeggen dat de ventilatie in de woning bestaat uit een afvoer van vervuilde lucht, alleen op plekken waar dat nodig is. Het systeem meet per vertrek het CO2-niveau en past de afvoersnelheid daarop aan. De toevoer van verse lucht wordt daarmee tot slechts het noodzakelijke beperkt, waardoor niet alleen onnodig warmte uit het gebouw wordt afgevoerd, maar waardoor ook de tochtklachten van bewoners minimaal zullen zijn. Zij zullen dus weinig de neiging hebben tot het verstoren of afplakken van het systeem, waardoor klachten uit zullen blijven en behaaglijkheid beter te garanderen is.

De woningen zullen waarschijnlijk uitgevoerd gaan worden met een individuele zonnecollector-/boiler en/of een “lucht-warmtepompboiler”.

De gemeenschappelijke ruimten worden voorzien van LED-verlichtingsarmaturen en krijgen een voeding vanuit een PV(photovoltaïsch)cellensysteem.

Water
Vuilwaterriool en hemelwater worden om meerdere milieutechnische redenen van elkaar gescheiden. Ten aanzien van hemelwater is hier gekozen is voor het systeem van ' vasthouden en vertraagd afvoeren'.

Hemelwater dat valt op verharde oppervlakken wordt afgevoerd naar cunetten onder de rijwegen binnen het plan. Daar wordt dit gebufferd in een zogenoemd 'aquaflow' systeem. Dit is een bergingsmethode die 140 liter per m2 kan bergen en dit vertraagd kan afgeven aan de bodem. Hiermee wordt het riool dus volledig ontlast en ontstaat een milieuvriendelijke waterafvoer. Een overschot aan gebufferd water kan in noodgevallen altijd via aansluitingen op de open watergang aan de zuidzijde van het terrein afgevoerd worden. Deze watergang met brede oever zorgt voor verdere afvoer en ook infiltratie.

De watergang maakt tevens deel uit van een groter plan en zal door de gemeente binnenkort verder geoptimaliseerd worden.

Bouwmaterialen
Domesta kiest voor duurzame bouwmaterialen in de zin van gering onderhoud. Zo worden buitengevels altijd voorzien van onderhoudsarme materialen waarmee schilderwerk en dus emissie van schadelijke stoffen wordt voorkomen. Ook in het interieur wordt steeds meer gekozen voor producten met lange levensduur en weinig onderhoud. Dit via langere garanties en afkoop van onderhoud waardoor de prestatie-eisen van onderdelen automatisch zwaarder worden.

De toepassing van tropisch hardhout wordt tot het uiterste minimum beperkt. Daar waar onvermijdelijk wordt uiteraard FSC-hout gebruikt.