direct naar inhoud van 3.5 Milieu
Plan: Emmen, Bargeres
Status: vastgesteld
Plantype: bestemmingsplan
IMRO-idn: NL.IMRO.0114.2009023-0701

3.5 Milieu

In dit hoofdstuk worden vanuit een duurzame ruimtelijke ordening de voor dit bestemmingsplan relevante milieuaspecten beschreven. Aangegeven wordt wat de beperkingen en mogelijkheden in het plangebied zijn, bezien vanuit verschillende milieudisciplines. Dit hoofdstuk bevat de uitkomsten van de (technische) onderzoeken met conclusies.

3.5.1 Bedrijven en milieuzonering
3.5.1.1 Algemeen

Vanuit milieuhygiënisch oogpunt vergt de bedrijvigheid in het plangebied een goede afstemming met de andere, in de omgeving aanwezige functies. Ten behoeve van dit bestemmingsplan is in het plangebied een inventarisatie geweest van de aanwezige bedrijven en nagedacht over de bedrijfsactiviteiten die toelaatbaar zijn in het plangebied. Op dit moment zijn de bedrijfsactiviteiten in overeenstemming met het karakter van een woonwijk. De bedrijfsactiviteitenactiviteiten zijn grotendeels woongerelateerd en vinden hoofdzakelijk plaats in het centrumgebied.
Voor het bepalen welke categorieën bedrijfsactiviteiten toelaatbaar zijn is in het kader van dit bestemmingsplan gebruik gemaakt van de VNG-uitgave "Bedrijven en milieuzonering" (van maart 2009).

3.5.1.2 Bedrijventerrein

Ten oosten van het plangebied is bedrijventerrein Bargermeer gesitueerd. Het bedrijventerrein bestaat uit een drietal bedrijvencomplexen; businesspark Eigenhaard, Emmtec Industry en businesspark en het bedrijventerrein Bargermeer. Businesspark Eigenhaard bestaat uit een noordelijk deel, waar kantoren en bedrijven in de sectoren dienstverlening en leisure zijn gevestigd en een zuidelijke deel waar grootschalige perifere detailhandel is gevestigd. Op het Emmtec Industry en businesspark zijn diverse multinationale bedrijven gevestigd. Een bijzonder punt is de mogelijkheid om op het terrein bedrijven te vestigen in de milieuklassen 5 en 6. Het bedrijventerrein Bargermeer is het grootste bedrijventerrein van Noord-Nederland. Het bestaat uit Bargermeer-Noord en Bargermeer-Zuid. Bargermeer-Noord biedt plaats aan een groot aantal zeer uiteenlopende bedrijven, zowel in omvang als in activiteiten. Het terrein is geschikt voor bedrijven tot en met milieucategorie 6. Bargermeer-Zuid kent nauwelijks beperkingen waar het gaat om het vestigen van soort en formaat van bedrijven.

3.5.1.3 Verspreid liggende bedrijven (niet agrarisch)

Naast de bedrijven gelegen op het bedrijventerrein, hetgeen geen deel uitmaakt van het plangebied, liggen in Bargeres een aantal bedrijven tussen de woonbebouwing verspreidt. Binnen het plangebied zijn bedrijven met de milieucategorie 1 en 2, detailhandel en kantoren aanwezig. Deze bedrijven zijn hoofdzakelijk gesitueerd in het centrumgebied. Buiten het centrumgebied is er nog een kantoor gevestigd aan de Slenerbrink 272. De activiteiten die deze bedrijven uitvoeren zijn verenigbaar met het karakter van een woonwijk, zoals supermarkten, tandartspraktijk, horeca, buurthuizen e.d. Vanuit milieuplanologisch oogpunt kunnen deze bestemmingen gehandhaafd worden.

3.5.2 Bodem

Bodemverontreiniging

3.5.2.1 Algemeen

De aanwezigheid van bodemverontreiniging kan gevolgen hebben voor het gebruik van de locatie. Niet alleen kan dit betekenen dat op het perceel gebruiksbeperkingen liggen. Ook kan het zo zijn dat de bodemverontreiniging de bestemming van de locatie in de weg staat. Het nemen van saneringsmaatregelen of het verwijderen van de bodemverontreiniging kan deze belemmering weer opheffen.
Binnen de gemeente Emmen wordt op vele manieren grond hergebruikt en toegepast. Al het hergebruik en toepassen van grond dient te worden gemeld bij de gemeente Emmen. Bij de melding dient tevens een milieuhygiënische verklaring te worden overlegd om te bepalen wat de kwaliteit van de grond is. Soms is het mogelijk om grond her te gebruiken of toe te passen zonder milieuhygiënische verklaring. De gemeente Emmen heeft hiervoor in februari 2007, op basis van de Vrijstellingsregeling grondverzet, een bodemheersplan en bodemkwaliteitskaart vastgesteld. Grond afkomstig van een locatie, welke als niet verdacht wordt beschouwd van bodemverontreiniging, kan op basis van de bodemkwaliteitskaart worden hergebruikt of toegepast. De bodemkwaliteitskaart van de gemeente Emmen is maximaal 5 jaar na vaststelling geldig. Vanaf 1 juli 2008 geldt het Besluit bodemkwaliteit als nieuw beleidskader voor grond, baggerspecie en bouwstoffen. Omdat de gemeente Emmen de bodemkwaliteitskaart heeft vastgesteld blijft het mogelijk om grond her te gebruiken of toe te passen via de bodemkwaliteitskaart

3.5.2.2 Historisch bodemonderzoek en grondgebruik

De Bargeres is gesitueerd in het noordelijk zandgebied (Berendsen 2005). Dit zandgebied omvat de provincie Drenthe en een deel van de provincies Overijssel, Friesland en Groningen. Het bestaat grotendeels uit een keileemplateau (Formatie van Drenthe), dat ligt tussen twee reeksen van lage stuwwallen, die stammen uit het Saalien (derde ijstijd, ca. 236.000-126.000 v. Chr.). Het keileemplateau wordt aan de oostkant begrensd door het NW-ZO georiënteerde oerstroomdal van de Hunze, dat grotendeels is opgevuld met dekzand. In het Weichselien (vierde ijstijd, ca. 114.000-9.500 v. Chr.) is op het keileempakket een dekzandpakket afgezet (Formatie van Twente). De Bargeres is gelegen op de westflank van de stuwwal de Hondsrug. Op de geomorfologisch kaart en de bodemkaart van Nederland is het onderzoeksgebied aangegeven als bebouwd terrein, zonder verdere gegevens omtrent de ondergrond. Een interpretatie op basis van de omliggende gebieden geeft aan dat het onderzoeksterrein deel uitmaakt van de helling van een heuvelrug (10B1), mogelijk gevormd door tectonische beweging of landijs (4K1). De bodem bestaat uit een haarpodzolbodem (Hd21).

3.5.2.3 Algemeen beeld bodemkwaliteit plangebied

Gelet op de diversiteit aan bodemverontreiniging en de mogelijke functies van een perceel, is het niet mogelijk een complete lijst met locaties en beperkingen op te nemen bij dit bestemmingsplan. Bij locaties waarvan de bodemkwaliteitsgegevens niet meer actueel zijn (ouder dan vijf jaar) of niet bekend zijn, zal bij verdere nieuw- en/of verbouwplannen doormiddel van een verkennend bodemonderzoek de actuele bodemkwaliteit opnieuw moeten worden vastgesteld.
In het kader van het landsdekkend Beeld van de bodemkwaliteit zijn potentieel verdachte locaties in het plangebied in beeld gebracht. Dit zijn locaties waar op grond van de activiteit uit het verleden wordt vermoed dat mogelijk sprake is van bodemverontreiniging.
Bij de gemeente Emmen zijn in het plangebied 2locatie(s) bekend waar een matige en/of sterke verontreiniging is geconstateerd. Ook zijn bij de gemeente Emmen 19 verdachte locatie(s) bekend waar in het verleden bodembedreigende activiteiten hebben plaatsgevonden. Deze locaties zijn opgenomen in de tabel. Locaties waarbij lichte verontreinigingen zijn aangetroffen zijn in de tabel niet opgenomen. Deze lichte verontreinigingen hebben geen invloed op het gebruik van een perceel.

Voor actuele informatie over bodemverontreiniging dient altijd contact te worden opgenomen met de afdeling Vergunningen van de gemeente Emmen.

Mate van verontreiniging   Adres  
Sterk/matig verontreinigd   Orvelterbrink nabij 142 (calamiteit)  
  NS locatie, emplacement Bargeres  
Verdachte locaties   Asserbrink EBE  
  Zuideind 11  
  Borgerbrink 84  
  Geuzingerbrink EBE I  
  Geuzingerbrink EBE II  
  Rolderbrink EBE I  
  Rolderbrink EBE II  
  Hesselterbrink EBE I  
  Hesselterbrink EBE II  
  Hesselterbrink EBE III  
  Hesselterbrink EBE IV  
  Hesselterbrink EBE V  
  Hesselterbrink EBE VI  
  Hesselterbrink 2  
  Ruinerbrink EBE I  
  Ruinerbrink EBE II  
  Ruinerbrink EBE III  
  Spehornerbrink  
  Ekselerbrink 57  
Ondergrondse brandstoftank   Deverbrink 170  
  Spehornerbrink 1 (uitbreiding de Bleerinck)  
  Eikenweg 59  

De vermelding EBE geeft bekende gedempte wijken aan. De wijken zijn indertijd gedempt voor de realisatie van de wijk. Het ligt niet in de lijn der verwachting dat deze locaties als ernstige bodemverontreiniging naar voren komen en hier wordt ook geen actief onderzoek naar gedaan. Er kan echter geen uitspraak worden gedaan over de kwaliteit van de bodem ter plaatse van deze wijken. Bijlage 4 geeft de locaties van de gedempte wijken middels een gele lijn weer.

3.5.2.4 Saneringsmaatregelen en kosten

Voor wat betreft de verdachte en verontreinigde locaties geldt dat deze voordat hierop gebouwd mag worden de actuele verontreinigingsituatie in beeld moet zijn gebracht door middel van een bodemonderzoek. Het bevoegd gezag Wet bodembescherming (dat is hier de gemeente Emmen) beoordeeld betreffende bodemonderzoeken. Indien blijkt dat sprake is van bodemverontreiniging dienen mogelijk saneringsmaatregelen te worden genomen. Indien saneringsmaatregelen dienen te worden genomen behoeven deze instemming van het bevoegd gezag Wet bodembescherming. De eventueel noodzakelijke saneringsmaatregelen zijn sterk afhankelijk van de verontreinigingsituatie en het beoogde gebruik (wonen, industrie, natuur etc.)

3.5.3 Geluid

Regels ten aanzien van geluidhinder zijn vastgelegd in de Wet geluidhinder (Wgh). Het doel van de Wet geluidhinder is tweeledig. Enerzijds de bescherming van het milieu en anderzijds de bescherming van de volksgezondheid. Bepalend is steeds de situering van geluidsbronnen ten opzichte van geluidsgevoelige bestemmingen zoals woningen en scholen. De Wgh gaat uit van zones langs wegen, spoorwegen en industrieterreinen. Binnen dergelijke zones zijn nieuwe geluidsgevoelige bestemmingen alleen toegestaan indien de geluidsbelasting op de buitengevel onder of hoogstens gelijk is aan de voorkeursgrenswaarde. Ontheffing van de voorkeursgrenswaarde is toegestaan indien maatregelen om de geluidsbelasting op de buitengevels te beperken niet mogelijk zijn of onvoldoende helpen en indien aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan.

3.5.3.1 Geluidsbronnen in en nabij het plangebied

Voor het plangebied Emmen, Bargeres geldt dat in de bestaande situatie met name aan de randen van het plangebied sprake is van hoge geluidbelasting t.g.v. wegverkeer, industrielawaai en spoorweglawaai (zie ook bijlage akoestisch onderzoek rapport 20100300).

Het plangebied is gelegen binnen de van rechtswege aanwezige zones van:

  • 1. de Rondweg, Nieuw Amsterdamsestraat, Hondsrugweg en de Brinkenweg;
  • 2. de spoorlijn Emmen - Zwolle (traject 121)
  • 3. het industrieterrein Bargermeer.

Deze geluidsbronnen hebben effect op eventuele uitbreidingsplannen bij woningen of nieuwbouwplannen.

3.5.3.2 Wegverkeerslawaai

Het college van burgemeester en wethouders wordt door de Wet geluidhinder (Wgh) verplicht om bij de voorbereiding van een besluit tot ontheffing of het opstellen van een bestemmingsplan dat voorziet in de realisering van woningen of andere geluidgevoelige bebouwing de voorkeursgrenswaarden van 48 dB (Lden) in acht te nemen. Het plangebied is gelegen binnen de van rechtswege aanwezige zones van de Rondweg, Nieuw - Amsterdamsestraat, Hondsrugweg en de Brinkenweg. Deze geluidscontouren zijn onderzocht. Uit dit onderzoek blijkt dat er woningen zijn die binnen de 48 dB contour van de wegen liggen. Indien er een uitbreiding met een geluidsgevoelige bestemming binnen de 48 dB contour wordt gerealiseerd zal vooraf eerst bekeken moeten worden of realisatie of uitbreiding passend is binnen de gestelde wettelijke voorkeursgrenswaarde als bedoeld in de Wet geluidhinder dan wel of het mogelijk is om ontheffing van de voorkeursgrenswaarde te verkrijgen oftewel een hogere waarde vast te stellen. In binnenstedelijk gebied (zoals Bargeres) is het mogelijk een hogere waarde vast te stellen tot 63 dB. De 48 dB contour wordt op de verbeelding middels een aanduiding Geluidzone - weg weergegeven. De overige wegen in of nabij het plangebied betreffen 30 km/h wegen en hebben van rechtswege geen zone. De gemeente stelt zich echter op het standpunt dat in het kader van een goede ruimtelijke ordening de geluidsbelasting ten gevolge van 30 km/h wegen met een hoge verkeersintensiteit wel moeten worden beschouwd. Daar hiervan geen sprake is, zijn de 30 km/h wegen in het akoestisch onderzoek niet beschouwd. Het bijbehorende akoestisch onderzoek is als bijlage bijgevoegd.

3.5.3.3 Spoorweglawaai

De spoorweg vormt gedeeltelijk de begrenzing van het plangebied aan de zuidoostkant. De Wet geluidhinder is alleen van toepassing binnen de van rechtswege aanwezige zone van een spoorweg. De spoorlijn Emmen - Zwolle (traject 121) heeft van rechtswege een zone van 100 meter. De voorkeursgrenswaarde voor railverkeerslawaai bedraagt 55 dB. Uit onderzoek is gebleken dat er woninen binnen de 55 dB contour van de spoorlijn zijn gelegen. Indien er uitbreiding met een geluidsgevoelige bestemming binnen de 55 dB contour wordt gerealiseerd zal vooraf eerst bekeken moeten worden of realisatie of uitbreiding passend is binnen de gestelde wettelijke voorkeursgrenswaarde als bedoeld in de Wet geluidhinder dan wel of het mogelijk is om ontheffing van de voorkeursgrenswaarde te verkrijgen oftewel een hogere waarde vast te stellen. Binnen binnenstedelijk gebied (zoals Bargeres) kan er een hogere waarde worden verleend tot 68 dB. De geluidscontour wordt op de verbeelding middels een aanduiding Geluidzone - spoor weergegeven. Het bijbehorende akoestisch onderzoek is als bijlagebijgevoegd.

In het kader van het landelijke saneringsproject railverkeerslawaai heeft in het plangebied het geluidsaneringsproject "gevelisolatie Raillawaai te Emmen" plaatsgevonden. Ten aanzien van de woningen die binnen de akoestische invloedssfeer van de spoorweg liggen is onderzocht of maatregelen nodig zijn om aan de wettelijke binnenwaarde te kunnen voldoen. Waar nodig zijn isolerende voorzieningen aangebracht. Het saneringsproject is in 2009 afgerond.

3.5.3.4 Industrielawaai

Het plan ligt binnen de invloedssfeer van het industrieterrein Bargermeer. In 1989 is een zone als bedoeld in de Wet geluidhinder vastgesteld rondom het industrieterrein. Voor de woningen die in de geluidzone van het Bargermeer liggen heeft de Minister van Vrom in 1999 de maximaal toelaatbare geluidsbelastingen (MTG) vastgesteld. Het college van burgemeester en wethouders zorgt door geluidbeheer van het industrieterrein dat deze MTG's niet overschreden worden. In het bestemmingsplan zijn hierdoor de uitbreidingsmogelijkheden van de woningen zodanig geformuleerd dat de MTG's worden gerespecteerd. Om die reden kent het gehele plangebied een gebiedsaanduiding geluidszone- industrie.

3.5.3.5 Gevolgen voor bestemmingsplan

Daar waar het plangebied is gelegen in een van rechtswege aanwezige zone van oftewel weg, spoor of industrie is een gebiedsaanduiding opgenomen.

In het bestemmingsplan wordt in beginsel geen uitbreidingen van geluidgevoelige bestemmingen in de geluidzones weg en spoor mogelijk gemaakt. Voor eventuele realisatie van nieuwe geluidgevoelige bebouwing en of uitbreidingen van bestaande geluidgevoelige bebouwing zal vooraf eerst bekeken moeten worden of realisatie of uitbreiding mogelijk is binnen de gestelde geluidswaarden dan wel of het mogelijk is om een hogere grenswaarde geluid vast te stellen.

Als gevolg van het industrielawaai afkomstig van het Bargermeer zijn de uitbreidingsmogelijkheden van de woningen zodanig geformuleerd dat de MTG's worden gerespecteerd. Om die reden kent het gehele plangebied een gebiedsaanduiding geluidszone- industrie. Als gevolg van deze vastgestelde hoge geluidsbelasting in het plangebied is het voor de bewoners niet meer mogelijk om de woning bij recht uit te breiden met geluidsgevoelige ruimten zoals bijv. een keuken, slaapkamer ,erker. Uitbreiding van de woning kan uitsluitend nog middels een wijzigingsbevoegdheid, waarbij eerste gekeken moet worden of het nog mogelijk is om nog hogere waarden vast te stellen.Tot het verlenen van hogere waarden mag worden overgegaan als is gebleken dat maatregelen, gericht op het terugbrengen van de geluidsbelasting vanwege het industrieterrein, ondoeltreffend zijn. Stedenbouwkundige, verkeerskundige, vervoerskundige, landschappelijk of financiële afwegingen kunnen daarbij een rol spelen

3.5.4 Lucht
3.5.4.1 Algemeen

Op 15 november 2007 is de Wet luchtkwaliteit in werking getreden. De wet is enerzijds bedoeld om de negatieve effecten op de volksgezondheid aan te pakken, als gevolg van te hoge niveaus van luchtverontreiniging. Anderzijds heeft de wet tot doel mogelijkheden te creëren voor ruimtelijke ontwikkeling.

Volgens de nieuwe regeling vormt luchtkwaliteit in beginsel geen belemmering voor het uitoefenen van een ruimtelijk project als aan minimaal één van de volgende voorwaarden wordt voldaan:

  • er is geen sprake van een feitelijke of dreigende overschrijding van een grenswaarde;
  • een project leidt, al dan niet per saldo, niet tot een verslechtering van de luchtkwaliteit;
  • een project draagt 'niet in betekenende mate' (NIMB) bij aan de luchtverontreiniging;
  • een project past binnen het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) of binnen een regionaal programma van maatregelen.
3.5.4.2 Algemeen beeld luchtkwaliteit plangebied

Omdat er geen significante ontwikkelingen in het plangebied of rondom het plangebied gepland zijn, zal de concentratie van de NOx en fijnstof niet veranderen. Hierdoor vormt het aspect luchtkwaliteit geen belemmering voor vaststelling van het bestemmingsplan