Oosterzee - Buren

2.6 Archeologie

Ingevolge het "Verdrag van Malta" is het noodzakelijk om te bezien of in het plangebied sprake is van te verwachten oudheidkundige waarden. De Archeologische Monumentenkaart (AMK) geeft een overzicht van alle bekende behoudenswaardige archeologische terreinen in Nederland. Daarnaast geeft de Inventarisatiekaart Archeologische Waarden (IKAW) een globaal overzicht van de mate waarin archeologische resten in een gebied kunnen worden aangetroffen.

In Oosterzee-Buren zijn volgens de Archeologische Monumenten Kaart geen archeologische vindplaatsen bekend. Op basis van gegevens van de Inventarisatie Kaart Archeologische Waarden zijn deze ook niet te verwachten.

In de periode 2002-2004 is door Archeologisch Adviesbureau RAAP een inventariserend archeologisch en cultuurhistorisch onderzoek uitgevoerd in de gemeente Lemsterland. Het rapport wordt vergezeld van meerdere kaarten, waaronder een archeologische verwachtingskaart voor de periode Steentijd tot en met Vroege Bronstijd. Deze kaart is een verfijning van de door de provincie en het rijk samengestelde Friese Archeologische MonumentenKaart Extra (FAMKE). Het is in hoofdzaak gebaseerd op de analyse van landschappelijke en bodemkundige kenmerken van bekende vindplaatsen en geeft een indruk van de verwachte vindplaatsdichtheid.

De op de verwachtingskaart aangegeven archeologische verwachting is onbepaald. Een zeer klein deel is aangeduid met een middelmatige verwachting. Er zijn enkele boringen in het gebied verricht. Daarbij is er op vijf locaties sprake van boringen met een lage verwachting. Twee boringen (tussen Buren 25 en 27 en direct ten zuiden van de Herenweg) wijzen uit dat het locaties betreffen met een hoge verwachting.

Op de kwetsbaarheidskaart is bijna het gehele plangebied aangegeven met klasse 3 en 4. Dit betekent dat eventueel aanwezige archeologische waarden over het algemeen niet bedreigd worden door de meeste bodemingrepen, maar wel door gebruikelijke bouwwerkzaamheden (onderkeldering, heipalen).

Slechts een klein deel, namelijk (globaal gezien) het gebied ten zuiden van Buren 44 is aangegeven met klasse 2. Dit houdt in dat het gebied betrekkelijk kwetsbaar is. Het dekzand ligt tussen 0,5 en 1,0 m -mv. In gebieden met deze klasse-aanduiding worden de archeologische waarden ook bedreigd bij incidentele bodemingrepen, zoals diepere agrarische grondbewerkingen, egaliseren, civieltechnische ingrepen en het maken van plantgaten.

Net buiten het plangebied, direct ten oosten van de begraafplaats zijn gegevens bekend van een vondst uit de Nieuwe tijd. Het betreft een verhoogde huisplaats, welke overigens waarschijnlijk al in de late Middeleeuwen bewoond is geweest. Op de FAMKE (Advieskaart IJzertijd-Middeleeuwen) is deze locatie aangegeven als "Streven naar behoud". Ter bescherming van de aanwezige waarden is een dubbelbestemming opgenomen.

Op de historisch geografische overzichtskaart zijn belangrijke relicten aangegeven. In Oosterzee-Buren is te zien dat de Molenweg zijn naam dankt aan de voorheen aanwezige industriemolen.

Met betrekking tot de in het plan opgenomen ontwikkelingen kan vermeld worden dat voor het woningbouwplan aan de Molenweg (wijzgingsbevoegdheid 2) archeologisch onderzoek is uitgevoerd. Hieruit is gebleken dat er geen belemmeringen zijn voor de realisatie.

Voor de locaties tussen Buren 25 en Buren 27 en naast Buren 1 geeft de IKAW een lage verwachtingswaarde aan. De FAMKE geeft aan dat zich in dit gebied op enige diepte archeologische lagen bevinden uit de steentijd, die zijn afgedekt door een veen- of kleidek. Mochten zich hier archeologisch resten bevinden, dan zijn deze waarschijnlijk goed van kwaliteit. De provincie beveelt daarom aan om bij ingrepen van meer dan 5000 m² een karterend (boor)onderzoek uit te laten voeren.

Voor de nieuw te bouwen woningen naast Buren 11 is gelet op de grootte van de locatie en de lage verwachtingswaarde geen archeologisch onderzoek nodig. De locatie tussen Buren 25 en 27 is eveneens kleiner dan 5000m².