Bestemmingsplan Bedrijventerrein Koningsweg

3.1 Archeologie

Inleiding

In 1992 is door Nederland het 'verdrag van Valletta' ondertekend, in de volksmond ook wel 'verdrag van Malta' genoemd. Het verdrag van Malta is wettelijk vertaald met een ingrijpende wijziging in de Monumentenwet 1988 en enkele andere wetten, zoals de Ontgrondingenwet en de Woningwet. Hierin wordt de verantwoordelijkheid voor een goede omgang met eventueel aanwezige archeologische waarden bij de gemeenten gelegd. De bescherming van die waarden dient te worden meegenomen in de ruimtelijke ordening, dat wil zeggen de bestemmingsplannen.

Elk bestemmingsplan dient vanaf 1 september 2007 een paragraaf archeologie te bevatten, waarin wordt aangegeven welke archeologische waarden in het plan aanwezig, dan wel te verwachten zijn. Daarnaast kan het bestemmingsplan regels bevatten om eventueel aanwezige archeologische waarden te beschermen. Daarin kan in het belang van de archeologische monumentenzorg een omgevingsvergunning voor aanlegactiviteiten verplicht worden gesteld en worden bepaald dat de aanvrager van een omgevingsvergunning voor bouw- of aanlegactiviteiten een archeologisch onderzoeksrapport dient over te leggen. Daarmee wordt de aanvrager van een dergelijke vergunning verantwoordelijk voor het behoud van archeologisch erfgoed.

Het bestemmingsplan 'Bedrijventerrrein Koningsweg' is een actualisatie van het vigerende bestemmingsplan. Er is in het grootste gedeelte van het plan géén archeologisch (voor)onderzoek verricht en de gegevens in het plan over de ligging van archeologische waarden zijn daarmee (nog) schaars. Dit heeft tot gevolg dat het archeologische onderzoek wordt verplaatst naar het moment dat er een omgevingsvergunning voor bouw- of aanlegactiviteiten is aangevraagd. Daarom is in het bestemmingsplan voor de gebieden, waar archeologische waarden worden verwacht, voorgeschreven dat bouwwerken met een grotere oppervlakte dan 200 m2 en een grotere diepte dan 0,30 meter beneden maaiveld uitsluitend mogen worden gebouwd nadat de aanvrager een archeologisch rapport heeft overlegd en dat voor bepaalde aanlegactiviteiten, onder overlegging van een archeologisch rapport, een omgevingsvergunning moet worden aangevraagd.

Er zijn enkele meldingen van vondsten en sporen bekend binnen het plangebied. Er kan dus een inschatting worden gemaakt van de verschillende archeologische verwachtingswaarden binnen het plan.

Hunzezone

In het westen van het plangebied heeft de rivier de Hunze gestroomd (zie onderstaande figuur). Deze rivier liep aan de oostelijke zijde van de Hondsrug en waterde af naar de zee. De oude oeverwallen zijn in het plangebied nog aanwezig. In de afgelopen jaren is in de industiegebieden Eemspoort en Driebond archeologisch onderzoek verricht op de oeverwalsystemen van de Hunze. Gebleken is dat de huidige, historische Hunzeloop dateert uit de vroege middeleeuwen en dus op haar oeverwallen en in de hoofdgeul sporen uit die periode en latere perioden kan bevatten. De Hunzezone heeft daarmee een hoge archeologische verwachting, omdat de oeverwallen in het verleden aantrekkelijke vestigingsplaatsen zijn geweest. De opgraving aan de nabijgelegen Stettinweg bewijst dit. Ook deze locatie lag op de oeverwallen van de oude Hunze. Bij deze opgraving werd een vlaknederzetting uit de eerste twee eeuwen na het begin van de jaartelling gedocumenteerd. Bij toekomstige werkzaamheden in het plangebied kunnen dergelijke, nog niet ontdekte nederzettingsresten opduiken.

Er is in 2005 aan de Regattaweg een booronderzoek uitgevoerd voor nieuwbouw ter plaatse. Bij dit onderzoek kwam een humeuze laag aan het licht, die mogelijk de oostelijke helling van de prehistorische Hunze vertegenwoordigt. In het vegetatieniveau werden echter geen aanwijzingen aangetroffen voor menselijke activiteiten binnen het plangebied.

Gebied met hoge archeologische verwachting

Omgevingsvergunning voor het uitvoeren van werken of werkzaamheden

Voor de zone met hoge archeologische verwachting is een omgevingsvergunning voorgeschreven voor bepaalde aanlegactiviteiten, indien de oppervlakte meer bedraagt dan 200 m2 en de diepte meer dan 0,30 meter beneden maaiveld. Dit biedt een waarborg dat eventuele resten zorgvuldig worden gedocumenteerd. Het terrein aan de Regattaweg dat al is onderzocht, valt hier vanzelfsprekend niet onder.