4.8 Archeologie en cultuurhistorie

 

4.8.1 Archeologie

Ter implementatie van het Verdrag van Malta in de Nederlandse wetgeving is de Wet op de Archeologische Monumentenzorg (Wamz) in werking getreden. Deze nieuwe wet maakt onderdeel uit van de (gewijzigde) Monumentenwet. De kern van Wamz is dat wanneer de bodem wordt verstoord, de archeologische resten intact moeten blijven.

 
In 2002 is voor het geldende bestemmingsplan Schuttersveld in het zuidelijke deel een inventariserend archeologisch onderzoek uitgevoerd. De conclusie is dat met uitzondering van twee vindplaatsen er in het overige onderzochte deel van het plangebied geen aanwijzingen zijn voor de aanwezigheid van archeologische waardevolle gebieden. De meest noordelijke vindplaats betreft een nederzettingsterrein uit het mesolithicum (8800-4900 v. CH.). Ook zijn er mogelijk resten aanwezig uit het neolithicum-vroege bronstijd (5300-1350 v CH). De meest zuidelijke vindplaats betreft vermoedelijk de periferie van een nederzettingsterrein uit de periode steentijd-vroege bronstijd. De vindplaats loopt door buiten het plangebied.

 

Volgens de FAMKE geldt voor het gehele niet-onderzochte resterende noordelijke deel een verwachting voor de ijzertijd-middeleeuwen (voor bodemingrepen boven de 500 m2 onderzoek noodzakelijk). De uiterste noordpunt heeft daarnaast ook nog een verwachting voor de steentijd-bronstijd (onderzoek noodzakelijk bij bodemingrepen vanaf 5000 m2). In onderstaande figuur is een uitsnede van de FAMKE voor de periode ijzertijd-middeleeuwen weergegeven.

 

 

 

Fragment FAMKE (periode ijzertijd-middeleeuwen) met in blauw de plangrens

 

Alhoewel het hier een consoliderend bestemmingsplan betreft, zijn bodem ingrepen vanaf 500 m2 niet uitgesloten. Derhalve is een dubbelbestemming Waarde - Archeologie 2 voor dit gebied opgenomen. De archeologische vindplaatsen worden in dit bestemmingsplan beschermd middels de dubbelbestemming archeologie Waarde - Archeologie 1. Hiervoor gold overigens in het voorgaande bestemmingsplan ook al een dubbelbestemming. Alleen bij bodemingrepen dieper dan 40 cm is een archeologisch onderzoek verplicht.

 

Voor de rondweg geldt geen archeologische verwachting meer. Hier is bij de aanleg van deze reeds archeologisch onderzoek uitgevoerd.

 

Voor het deelgebied Spoorwegemplacement geldt voor de periode ijzertijd-middeleeuwen dat bij ingrepen groter dan 500 m2 een verkennend archeologisch onderzoek uitgevoerd dient te worden. In onderstaande figuur is een uitsnede van de FAMKE weergegeven.

 

 

Fragment FAMKE (periode ijzertijd-middeleeuwen) met in blauw de plangrens

 

Er is ook een verwachtingswaarde voor de periode steentijd-bronstijd voor een deel van het plangebied (bij bodemingrepen vanaf 5000 m2 onderzoek verplicht). Met dit consoliderende bestemmingsplan worden geen nieuwe bodemroerende werkzaamheden mogelijk gemaakt, met een grotere oppervlakte. Derhalve is een dubbelbestemming archeologie niet noodzakelijk en is het uitvoeren van archeologisch onderzoek niet aan de orde. Bovendien is een groot gedeelte van de bodem in het gebied vanwege de ligging van het voormalige spoorwegemplacement zeer waarschijnlijk al grotendeels verstoord.

 

4.8.2 Cultuurhistorie

De rol van cultuurhistorie in de ruimtelijke ordening is de laatste jaren sterk toegenomen. Bij het opstellen van plannen moeten cultuurhistorische waarden tijdig in beeld worden gebracht. Het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) stelt in dat verband specifieke eisen aan het opstellen van bestemmingsplannen. Waar mogelijk moeten cultuurhistorische waarden worden behouden of versterkt. Cultuurhistorie is daarmee veelal een sturend onderdeel geworden in de ruimtelijke ordening.

 

Het Schuttersveld is recent aangelegd en kent daarom geen cultuurhistorische waarde. Wel grenst het spoorwegemplacement aan het beschermd stadsgezicht Stationsstraat en omgeving. De huidige situatie in onderhavig plangebied is met dit bestemmingsplan vastgelegd en tast de waarden van het beschermd stadsgezicht daarom niet wezenlijk aan.

De spoorlijn Leeuwarden - Stavoren, die deels door het plangebied loopt, dient wel gerespecteerd te worden. Dit is een oude cultuurhistorisch waardevolle spoorlijn. De huidige situatie is met dit bestemmingsplan vastgelegd. Hiermee is voldoende aandacht gegeven aan de cultuurhistorische waarden in het plangebied.