3.1 Ruimtelijke karakteristiek
INLEIDING
In deze paragraaf wordt, na een korte karakteristiek van geheel Nijverdal, ingegaan op de huidige ruimtelijke kwaliteit van het gebied Prinsessenwijk/Boemenwijk/Schilderswijk.
ALGEMENE TYPERING NIJVERDAL
In Nijverdal zijn nog duidelijk elementen uit de oorspronkelijke structuur herkenbaar. Een aantal van deze elementen bepalen de huidige ruimtelijke hoofdstructuur, te weten:
- de scherpe oost-weststructuur gevormd door de Almeloseweg-Grotestraat-Wierdensestraat en de parallel daaraan gelegen spoorweg;
- het beloop van de Regge en De Joncheerelaan-Smidsweg-Rijssensestraat in de noord-zuidrichting;
- de restanten van de oude nederzetting Noetsele;
- het overwegende oost-westbeloop van de straten in het gebied tussen de Smidsweg/Rijssensestraat en de Regge;
- de nog volledig aanwezige fabriekscomplexen van de textielindustrie in de omgeving van de Regge;
- de restanten van de voormalige buitenplaatsen Boomcate, Evershoeve en Duivecate;
- het nog duidelijk herkenbare tracé van de voormalige spoorlijn Hellendoorn-Neede; dit tracé functioneert nu als een verzamelstraat voor het aanliggende woongebied en vormt zowel vanuit de noordzijde als vanuit de zuidzijde een directe verbinding met het centrum van Nijverdal.
Voor de externe ontsluiting van het dorp zijn naast de rijksweg (Almelosestraat - Grotestraat - Wierdensestraat), de Smidsweg - Rijssensestraat, De Joncheerelaan, de noord-zuidroute door het 'groene hart' en de Burgemeester H. Boersingel van belang.
PLANGEBIEDEN
De gebieden Prinsessenwijk, Bloemenwijk - Schilderswijk liggen aan de zuidoostzijde van het centrum en tussen de Rijssensestraat, de Mensinkweg en de Wilhelminastraat. Midden in het gebied ligt het oude tracé van de spoorlijn Hellendoorn - Neede.
De Nijkerkendijk - Kerkstraat is een (oudere) doorgaande route hetgeen ook blijkt uit de andere aanwezige functies, naast wonen, aan deze wegen.
De Parallelweg en de Molukkenstraat liggen in het midden van het plangebied. Deze straten liggen dicht bij elkaar. Dit is nog een zichtbaar restant van het spoorwegemplacement dat vroeger lag tussen deze beide straten.
Ook aan de wat afwijkende verkaveling van de woningen langs de Parallelweg en ten noorden en zuiden van Raijmakerstraat is dit nog te zien.
Bloemenwijk-Schilderswijk
De Bloemenwijk-Schilderswijk is een overwegend woongebied waarbij andere functies voorkomen aan de Rijssensestraat en de Nijkerkendijk.
Veel woningen uit deze wijk zijn gebouwd in de jaren '50, '60 en '70.
Kleinere woningen Papaverstraat Paulus Potterstraat
Prinsessenwijk
De Prinsessenwijk is ook overwegend een woonbuurt met enkele andere functies langs de Kerkstraat. In dit gebied staat ook het (deels) monumentale fabriekscomplex Koninklijke Ten Cate aan het Hoge Dijkje.
Koninklijke Ten Cate, Hoge Dijkje
In de nabij omgeving van de fabriek staan enkele karakteristieke woningen die vroeger hoorden bij de fabriek. Daarnaast is er veel woningbouw uit de jaren '70.
Op het kaartbeeld is nog de schuine lijn te zien, gevormd door verkaveling/eigendom, van een oude spoorlijn die vanaf het tracé Hellendoorn - Neede liep naar de fabriek van Ten Cate.
de karakterstieke Weverstraat
De woningbouw tussen de Kerkstraat, Wilhelminastraat en de Mensinkweg is gerealiseerd in de jaren 1952 - 1960. Het betreffen hier voornamelijk rijenwoningen in de huursector en halfvrijstaande woningen. Veel huurwoningen zijn inmiddels overgegaan in particuliere handen.
huurwoningen aan de Beatrixstraat
3.2 Functies
INLEIDING
Deze paragraaf geeft een beknopte indruk van de functionele structuur van Nijverdal als geheel, gevolgd door een uiteenzetting van de in het plangebied voorkomende functies.
ALGEMEEN
De stedelijke structuur van Nijverdal is duidelijk af te lezen van de functionele opbouw. Veel meer dan in het dorp Hellendoorn is er sprake van een concentratie van de verschillende functies.
Winkels, horecabedrijven en kantoren zijn hoofdzakelijk geconcentreerd in het centrumgebied. Het centrum wordt omsloten door de spoorlijn Zwolle-Almelo, de Smidsweg, de Molenweg en de Constantijnstraat. Uitlopers van het centrum zijn er langs de Grotestraat en de Rijssensestraat.
Bovenwijkse voorzieningen, zoals het gemeentehuis, de bibliotheek, het theater (Huis voor Cultuur en Bestuur), kerken et cetera staan in het dorpscentrum of in de directe nabijheid daarvan. In de oudere woonbuurten komen verspreid scholen, sportgebouwen, buurthuizen, medisch-sociale voorzieningen en dergelijke voor. De scholengemeenschap Reggesteyn heeft twee vestigingen, aan de Willem de Clercqstraat (noord) en aan de Noetselerbergweg (zuid).
De textielindustrie is onlosmakelijk met Nijverdal verbonden. Deze oudste vorm van bedrijvigheid in Nijverdal heeft drie vestigingen. Al deze vestigingen liggen in de directe omgeving van de Regge, juist buiten de begrenzing van het plangebied. In de nabije toekomst wordt de gehele textielindustrie geconcentreerd op het bedrijvenpark Nijverdal-Noord aan weerszijden van de G. van der Muelenweg. Niet alleen de fabrieken van Koninklijke Ten Cate bieden werkgelegenheid, het dorp beschikt ook over een vrij groot bedrijventerrein 't Lochter. Een uitbreiding van het bedrijventerrein in oostelijke richting is in uitvoering.
Verspreid in de oudere dorpsdelen is kleinschalige bedrijvigheid aanwezig, vooral langs de invalswegen en de Wilhelminastraat. Een deel van de bedrijfjes is qua schaal inpasbaar in de dorpsbebouwing. Voor enkele bedrijven zijn echter de ontplooiingsmogelijkheden te beperkt of is de hinder voor de omgeving zodanig dat bedrijfsbeëindiging of verplaatsing naar het industrieterrein moet worden overwogen.
FUNCTIONELE INDELING PLANGEBIED
Langs de doorgaande routes (Rijssensestraat, Parallelweg, Nijkerkendijk, Kerkstraat, Wilhelminastraat) is er van oudsher sprake van menging van functies met een aantal winkels, twee horecabedrijven, kantoren, garagebedrijf en kerkgebouwen tussen de (overheersende) woningbouw. Opvallend in het plangebied is het textielbedrijf van Ten Cate. Deze ligt aan de Grotestraat en Hoge Dijkje.
WONINGEN
De bebouwing varieert van compact tot ruim. Deze zijn verspreid over het gehele plangebied. De wat smallere woningen komen het meest voor in de omgeving van het fabriekscomplex van Ten Cate en de kleinere huurwoningen aan de Azaleastraat en Papaverstraat.
Tot het wonen, behoren ook de bedrijfswoningen bij winkels en dergelijke.
BEDRIJVEN
Het aantal bedrijven in het gebied is zeer beperkt. Het textielbedrijf van Ten Cate is echter wel een groot bedrijf qua omvang en eenuit de zwaardere categorie als wordt gekeken naar de belasting op de omgeving. Naar alle waarschijnlijkheid zal dit bedrijf op termijn verdwijnen op deze locatie. Wat daar voor terug komt, is nog niet duidelijk. Het bedrijf wordt daarom zodanig bestemd, dat de huidige bedrijfsvoering kan blijven doorgaan.
De andere bedrijven in het plangebied zijn met name gericht op opslag en een kleiner garagebedrijf aan de Mensinkweg.
MAATSCHAPPELIJKE VOORZIENINGEN
In het woongebied zijn de volgende maatschappelijke voorzieningen geïntegreerd:
- twee basisscholen Pr. Ireneschool aan de Schoolstraat en De Peppel aan de Jan Steenstraat;
- twee fysiotherapiepraktijken (Mensinkweg en Salomonsonstraat), een dierenkliniek (Kerkstraat), het medisch centrum (Nijkerkendijk);
- een drietal kerkgebouwen (Molukkenstraat, Nijkerkendijk en Kerkstraat);
- de lokale radio-/tvomroep en een wijkgebouw aan de Koninginnestraat;
- enkele woon-/zorgcomplexen.
WEGENSTRUCTUUR
De Rijssensestraat en de Parallelweg zijn gebiedsontsluitingswegen. Ook de Nijkerkendijk en de Kerkstraat vormen samen een veel gebruikte verbinding voor het oost-west verkeer.
De andere straten zijn echte woonstraten.
GROEN
De belangrijkste groenvoorzieningen zijn het structuurgroen langs de Parallelweg en de groenzone aan het Rembrandtplein.