Streekplan Noord-Holland Zuid

Zonder volledig te zijn, noemen wij de ‘trends’ die

direct of indirect hun invloed hebben op de ruim-

telijke ontwikkelingen. De toenemende inter-

nationalisering en flexibilisering van de economie

leidt tot een sterkere concurrentie tussen steden en

stedelijke netwerken en tot meer marktwerking.

Tevens is er sprake van een toenemende betekenis

van internationale politieke organen zoals de

Europese Unie. In de ruimtelijke ontwikkelingen

manifesteert de Europese Unie zich met name in het,

naast en/of aanvullend op de nationale wetgeving,

verder uitbouwen van natuur- en milieubeschermings-

categorieën. Aan het grote ruimteareaal dat nu al

onderhevig is aan milieuregelgeving zullen in de

toekomst nieuwe categorieen worden toegevoegd.

De huidige hinderzones en beschermingsgebieden

worden dan uitgebreid met onder meer zonering

voor luchtkwaliteit en veiligheid.

Op nationaal niveau speelt de toenemende betekenis

van de Deltametropool een belangrijke rol. Daarnaast

wijzen wij op de veranderende verhouding tussen

overheid en burger. Burgers, maatschappelijke

organisaties, projectontwikkelaars, investeerders, zij

kunnen meer dan voorheen hun stempel drukken op

de ruimtelijke ontwikkelingen.

Een andere ontwikkeling is dat de samenleving

steeds sneller verandert als gevolg van nieuwe

modes, gewoontes, nieuwe culturen, nieuwe

samenlevingsvormen, maar bovenal door de groei

van onze welvaart. Er is bijvoorbeeld sprake van

een groeiende arbeidsparticipatie van vrouwen en

steeds meer mannen nemen zorgtaken op zich.

Ook de manier waarop de vrije tijd wordt besteed

verschilt steeds sterker (in tijd, kosten, frequentie)

per bevolkingsgroep en zelfs per individu.

Dat laatste is een belangrijk gegeven: de individua-

■

■

■

■

■

Streekplan Noord-Holland Zuid

lisering. De individuele welvaartsgroei verruimt de

keuzevrijheid, vergroot de mobiliteit en maakt de

binding van wonen en werken minder sterk. Al deze

ontwikkelingen hebben invloed op het gebruik van

de ruimte. Maar niet iedereen kan – om welke reden

dan ook – meedoen aan deze maatschappelijke

veranderingen. Dat betekent ook dat de overheid een

taak heeft om die mensen die, door deze ontwikke-

lingen of anderszins, buiten de boot dreigen te vallen

op te vangen en te helpen.

Veel nieuwkomers uit het buitenland hebben een

niet-westerse culturele achtergrond. Deze mensen

hebben andere woonwensen en leefpatronen, waar-

mee rekening moet worden gehouden bij de inrich-

ting van de leefomgeving.

Er spelen zich ook ontwikkelingen af waarvan nog

niet precies te zeggen valt welke ruimtelijke gevolgen

ze hebben en in welke mate ze optreden. Het gaat

dan met name om de ontwikkelingen in de

informatie- en communicatietechnologie. Gaan we

meer thuiswerken? Wat zijn de gevolgen voor de

vestigingsplaatskeuzen van bedrijven? En gaat onze

diensteneconomie werkelijk toe naar een 24-uurs-

economie? In de netwerkstad lijkt het daar steeds

meer naar toe te gaan. In ieder geval neemt de groei

van de dienstensector een grote vlucht.

Tegelijkertijd leidt de toenemende dynamiek en

pluriformiteit in onze maatschappij tot behoefte aan

rust, houvast en identiteit. Voor dat laatste is de

cultuurhistorische rijkdom van steden, dorpen en

landschap sterk bepalend. De toenemende dynamiek

en tegelijkertijd de behoefte aan rust, komen onder

andere tot uiting in behoefte aan specifieke woon-

milieus: er is groeiende vraag naar woningen in het

centrum van de stad en naar woningen in het groen.

De milieudruk neemt niet af en de samenleving

vraagt meer aandacht voor gezondheid en veilig-

heid. Noord-Holland Zuid behoort tot de zwaarst

belaste gebieden in de Randstad. Naast de domi-

nante factor geluid (mede vanwege Schiphol) en de

daarmee gepaard gaande hinder en overlast, is de

luchtkwaliteit rond industrie en langs steeds drukker

wordende autowegen een zorgpunt. Veiligheid

(bijvoorbeeld vervoer van gevaarlijke stoffen) staat

hoog op de agenda en er is een tendens tot strengere

regelgeving. Dit alles heeft directe consequenties

voor de ruimtelijke ordening en het ruimtegebruik.

Nog meer dan voorheen vragen conflicterende claims,

bijvoorbeeld wonen en werken langs transportassen,

om zeer inventieve oplossingen.

Er is ook toenemende zorg voor de waterhuishouding.

De zorg voor het houden van droge voeten vraagt

om drastische ruimtelijke ingrepen.

De conclusie van dit lang niet volledige overzicht is

dat de ruimtelijke inrichting van ons land – en in ons

geval van Noord-Holland Zuid – sterk bepaald

wordt door de zich in een snel tempo veranderende

samenleving waarin wij wonen, werken en leven.

Deze ontwikkelingen oefenen een belangrijke invloed

uit op de ruimtelijke structuur van onze provincie.

Tegelijkertijd geeft het ruimtelijk beleid (mede)

richting aan die veranderende samenleving.

Daar moeten geen wonderen van verwacht worden,

maar met dit streekplan proberen wij daar wel aan

bij te dragen.